Zorione Etxezarraga Ortuondo (EAJ-PNV): «4 urtetan asko egin du hobera herriak eta jarraipena eman nahi diogu»

Bideoa: Zorione Etxezarraga Ortuondo, Astigarragako EAJ-PNVko alkategaia.

Legegintzaldi honetan EAJ-PNV eta PSE-EEren arteko akordioari esker izan zarete udal gobernuan. Berriro egingo zenukete akordioa? (zein emaitza espero dituzue?)

Maiatzaren 26ean herritarrek eraba­ki­ko dute nolako Astigarraga nahi du­ten, eta horretarako zeini ematen dio­ten ba­be­sa. Martxan ditugun proiek­tuak gau­zatzeko Astigarragako EAJ-PNV tal­dekook herriaren alde lanean jarraitu nahi dugu eta prest gaude. 

Azken lau urte hauen zein balorazio egiten duzue? Zein izan dira zailtasun handienak? Alkate aldaketa ere tartean izan da?

Orokorrean balorazio positiboa egiten du­gu. Gure programak jasotzen zituen eginkizun guztiak bete ditugu eta beste berri batzuk ere martxan jarri ditugu. Ho­rrez gain, Astigartar guztien propo-samenak entzun eta bideragarriak zi­re­nak gauzatu ditugu. Argi dugu he­rriaren zerbitzura gaudela, guzti­ontzat, eta horrela jokatu dugu. Talde bat gara eta estrategia argi bat dugu: Astiga­rra­ga guztiona eta guztiontzat izatea. Gure taldea herriaren zerbitzura jarri dugu. 

Urumea Berri proiektua zena, errealitate da, dagoeneko. Zein eragin dauka horrek Astigarragan?

Urumea Berri auzoak gure herria gaz­te­tu du. Alde batetik, astigartarrek herri­an bertan egin dezakete orain euren bizi-proiektua. Bestetik, etorri diren fa­mi­lia gazteak inguruko herrietatik eto­rri dira gehienak: astigartar berri asko euskaldunak dira. Beraz, Astigarragak aukera paregabea du: etorkizuna izan­go du.

Proiektu horrek, besteak beste, herriaren hazkunde demografikoa eragin du. Zein erronka dakarzki horrek?

Erronka bai, baina baita aukera polita ere. Hasteko herriko zerbitzuak hobe­tze­ko balioko du: kiroldegiaren berri­kuntza, Herri Eskolako handipena, mar­­txan den Kultur Etxe berria, trena, au­to­busa maizago jarri? eta noski, oraindik ez ditu­gunak exijitzeko, ga­rran­tzitsuena: DBH. 

«Inposaketa ez dela bidea eta erabakitzeko aukera eman behar zaiela herritarrei erakutsi dugu»

Hondakin bilketa sistemaren inguruko galdeketa egin, eta sistema aldatu duzue udal gobernuan egon zareten bitartean. Gaia pil-pilean izan zen aurreko hauteskundeetan. Oraingoan eraginik izan dezake?

Bai, noski. EAJ-PNVko gobernu taldeak erakutsi dugu herritarrei erabakitzeko aukera eman behar zaiela. Inposaketa ez dela bidea, ez hondakinak biltzeko sis­te­maren kasuan, ez beste arloetan. As­ti­ga­rragako EAJ-PNVk herri galde­keta egin­go zuela esan eta hitza bete du­gu: sistema aldatu da. Herritarrak badaki hitza bete­tzen dugun taldea garela.

Legegintzaldi honetako gai nagusia bada, DBH. Herritarrak ere antolatzen ari dira. Zer egin dezake Udalak? Zein dira bere asmoak? Eta Haurreskola eta Herri Eskolaren inguruan?

Herritarrek egiten duten eskaerarekin bat egiten dugu. Gure alderdiak hiru le­ge­aldi daramatza DBHa izan dezagun Jaur­laritzarekin elkarlanean. Lege­gin­tzaldi honetan Hezkuntzari behin eta berriz helarazi diogu Astigarragak dau­kan gabezia eta Jaurlaritza jabetu da. EAJ-PNVk DBHa lortuko du Astiga­rra­garentzat. 

Hainbat azpiegitura berri egin dira azken urteetan: kultur etxe berria, tren geltoki berriaren proiektua? Zein behar eta zein erronka dauzka Astigarragak?

EAJ-PNVren udal gobernuaren kudea­ke­tak kultur etxe berria, trena, ibai par­kea, ikastolaren handitzea? ekarri diz­kigu, legealdia hasi baino lehen pen­tsaezinak ziren egitasmoak. Gaur egun Astigarragak dituen erronka nagusiak mugikortasuna (garraio publikoa) eta irisgarritasuna, hezkuntza, enplegua eta  uholdeen aurkako neurriak dira. 

«Gure lehentasuna hezkuntza izango da: Haurreskola aukera hoberena bermatu, Herri Eskolari baliabideak eman eta Astigarragarako DBH lortu. Proposamen asko ditugu datorren legealdirako»

Oposizioak, hala ere, behin eta berriro aurpegiratu dizue inbertsio falta, eta aurtengo aurrekontuetan gerakin handia izan dela. Geldirik al dago Astigarraga?

Zifretan galdu gabe esan beharra dago udalaren inbertsio gaitasun errealean ga­biltzala. Garapen urbanistikoa dela eta izan ditugun dirusarrera ez ohikoak au­kera eman digute etorkizuneko Asti­ga­rraga diseinatzeko, baina ez edozein modura. Langile berriak ditugu uda­le­txean: alde batetik, berdintasuna, par­te­hartzea eta elkarbizitza lantzeko, eta, bestetik, enplegua, merkataritza eta tu­rismoari bultzada emateko. Kirol tek­ni­ka­ria la­nal­di osoan dago guri esker, erre­gis­troan bi langile?

Bestalde, kalera begiratzea besterik ez dago ikusteko azken lau urtetan As­ti­­garragak zenbat egin duen hobera: ka­leak garbi, lorategiak zainduta, par­ke­ak berrituta eta estalpearekin, herri es­ko­laren handipena martxan, ibai par­kea irekitzear, trena iristear, San­tia­­­­go­men­dirako proposamen eta proi­ektu jasan­garriak landuta, kultu­r etxe berria zu­tik?

Udal zorra kitatzeaz gain, datorren legealdirako kutxa diruz beteta utzi dugu, ez dugu guztion dirurik alperrik xahutu. 

Maiatzetik aurrera gobernuan ja­rrai­­tzeko aukera izanez gero, hasita du­gu­na bukatu eta gure herriak behar du­en udal estrategiarekin jarraitzeko au­kera izan­go genuke: Ingurumena, kul­tu­ra, onda­rea, paisaia,? Astiga­rra­ga­ren etor­kizu­nari begira ari gara lanean. 

«EAJ-PNVk Udala herriarena dela eta herriarentzat lan egin behar duela ulertzen du, oposizioak ez bezala»

Udal gobernuaren eta oposizioaren arteko krispazioa nabarmena izan da lau urte hauetan. Nola bideratu daiteke hori?

Legealdiaren hasieran eskua luzatu ge­nion oposizioari udal aurrekontuak elka­­rrekin diseinatzeko. Ez hori baka­rrik. Alderdi arteko bizikidetza hobe­tzeko lantaldea ere antolatu genuen. Ta­­malez, errespetu falta besterik ez du­gu jaso. EAJ-PNVk Udala herriarena de­la eta herria­rentzat lan egin behar dela ulertzen du, oposizioak ez bezala. Ari­ke­ta demo­kra­tiko hori oraindik egiteko dute zen­bai­tzuk.

Euskaraldia egin zen iaz. Soziolinguistika klusterraren azken ikerketaren arabera, euskeraren erabilerak behera egin du. Zein ildo jarraituko du udalak euskerari dagokionean?

Datu okerrekin zabiltzate. 2006-2011ko be­herako joerari buelta eman zaio az­ken urte hauetan. 2011ean astigar­ta­rren %30,4ak soilik hitz egiten zuen eus­karaz. 2016ean egindako azkeneko kale neur­ketaren arabera, aldiz, ema­ku­meen %42,8ak eta gizonezkoen %34,4­ak eus­karaz egiten dute. 

Udalak euskararen aldeko apustu sen­doa egiten jarraituko du, emaitzak jasotzen ari baikara. Ikustea besterik ez dago herriak izan duen hazkundeak era­gin positiboa izan duela euskararen erabileran. 

27 Poligonoko trafikoa Astigarragako errotondora bideratzeko asmoa du Aldundiak. Zein eragin izan dezake horrek herrian?

Astigarragako industrialdea horri ir­te­era­-sarbide zuzena emango zaio herri­tik, lehen aldiz. Beraz, neurri positi­botzat jotzen dugu, kontuan izanda Fo­ru Aldundiaren proiektua dela eta Uda­lari ez diola gasturik eragin. 

«Astigarraga guztientzat eta guztiona izatea da estrategia, gure taldea herriaren zerbitzura 

jarri nahi dugu»

Txotx denboraldia onura zein kalte iturri izaten da, eta kalteei aurre egiteko hainbat neurri hartzen ari da Udala. Zer egitea aurreikusten da?

Bizikidetza arlotik ikerketa bat bideratu da txotx denboraldiaren inguruan he­rritarren iritzia ezagutzeko. Herritarren herenak kezkaz bizi du denboraldia eta udala prest dago arazoak identifikatu ondoren, herritarrekin batera diagno­sia egin eta konponbideak emateko. Parte­-hartze saio ezberdinak egingo dira, hartu behar diren neurriak elka­rrekin ados­teko. 

Oposizioaren arabera ez da uholdeen kontrako neurririk hartu. Zein puntutan dago prozesua?

Uholdeen aurkako inbertsio eragin­ko­rrak egiteko ezinbestekoa da infor­mazio egokia izatea. Hortaz, legealdi honetan eskatu dugu azterketa zorro­tza egitea Astigarraga 100 urteko ur joan-etorrietan uholdeetaz babest­eko. Gure asmoa da neurriak hurrengo lau urteetan martxan jartzea. EAJ-PNVren udal gobernua ari da finan­tzaketa bilatzen erronka horri erantzuteko. 

«Proposamen asko ditugu: erregistrioa hobetu, kirol eta kultur ekipamenduak berritu eta egonkortu, enplegua sustatu...»

Ezberdinen arteko akordioetara iritsi daiteke?

Akordioetara irits daiteke eta iritsi be­ha­rra dago. Astigarragaren eta asti­gar­­tarren onerako. Herriak behar dituen proiektu estrategikoaetan zintzo joka­tuz. Alderdikeriak alde batera utzita. 

Zeintzuk izango dira legegintzaldi honetako apustuak?

Gure lehentasuna hezkuntza izango da: Haurreskola aukera hoberena bermatu, Herri Eskolari baliabideak eman eta Astigarragarako DBHa lortu.  

Proposamen asko ditugu: udal erre­gistroa hobetu, kirol eta kultur ekipa­men­duak berritu eta egonkortu, mer­ka­­taritza eta enplegua sustatu, San­tia­go­mendin inbertitu, herriguneko pla­zak eta espazioak birmoldatu? 

Igerilekua berrituko da eta estaltzea ere aztertuko dugu. Uholdeak, gazteria, adinduen arloa, berdintasuna? Landu ditugun proiektu guztiak sakon-sako­nean ezagutzeko gure programa ira­kur­­tzera gonbidatzen zaituztegu. 

Kalitatezko mugikortasuna berma­tu nahi dugu: autobus zerbitzu ona, bi­de­­gorriaren erabilera indartu, eta, nola ez, Astigarragako aldiriko tren geltokia.