Dastatu emozioen eta sentimenduen bidez. Nola egiten da?
Modu arraroa da, badakit (barrez). Emozioei buruz lan egitea gustatzen zait, forma teknikoa ezagutzen dugulako: azidotasuna, garratza... baina ekoizpenean edo ardoarekin lotutako zerbaitetan lan egiten ez duen jende gehienak ez ditu hitzak ulertzen edo ez da legitimitatez hitz egiteko gai sentitzen. Horrela, sagardoa itsu-itsuan probatu eta teknika baino zerbait gehiago bilatuko duzu. Sagardoaren mezua hobeto ulertu ahal izango duzu, paisaiak, janaria, familiaren oroitzapenak edo sentimenduak ikus ditzakezu. Emozioarekin hitz egitea beti da erakargarriagoa.
Edonork uler dezakeen hizkuntza da.
Horixe. Ezer ez dakien eta gozatu nahi duen jendearentzat errazagoa da bere zentzumenei buruz argi eta garbi hitz egitea, epaitu gabe. Ekoizleentzat, saltzeko erabil dezaketen modu osagarri bat da, batzuetan paisaiak edo koloreak ikus ditzakezulako eta, ondoren, janariarekin uztartzeko edo etiketa bat egiteko orduan erabil ditzakezulako. Aspaldi izan zen dastatzeko lehen modua, teknika baino lehen. Erabiltzen zutenek itsu-itsuan erabiltzen zuten, ahoko ardoak bakarrik probatzen zituzten eta ardo bat leku batekoa edo bestekoa zen esateko gai ziren.
Zuk horrela egiten dituzu dastaketak, itsumustuan.
Oso forma originala da. Parte-hartzaile bakoitzari baso beltz bat eta antifaz bat ematen dizkiot. Hasi aurretik meditazio modu bat egiten dut, horrela sagardoaren mezua hobeto ulertu ahal izango dute. Batzuetan oso hunkigarria da, sentsazioak indartsuagoak dira sagardoarekin, historiarekin, familiarekin... Sagardo Forumean Bretainiako hiru sagardo aurkeztu nituen eskualde bakar batean dagoen aniztasuna erakusteko. Jendeak Bretainiari buruzko irudi bat du, baina garapen handia dago han ere. Bi sagardo ahoarekin bakarrik probatu genituen, eta beste bi sudurrarekin bakarrik, emozioei buruz banan-banan konparatzeko eta hitz egiteko, eta ondoren kolorea, botila... aurkitu nizkien.
Sagardoarekin egindako dastatzeak fenomeno berriak dira?
Bai. Oso berria. Lehen sagardoa oso edari ezaguna zen, landarekin oso lotua, pentsatu, edan eta besterik gabe kontsumitzen zena. Kultura askotan, hala nola Frantzian, hemen Euskal Herrian edo Asturiasen, familian hartzeko modu hori dugu, non ez baituzu dastatzeko astirik ere ematen; baina ardoa bezala, fruta baten edari hartzitua da, eta, beraz, bere denbora behar du. Orain ekoizleak kalitate handiko sagardoak egiten ari dira, asko hobetu dira eta kontsumitzeko modu berri bat ere badago, azidotasuna, natura, edari kultural bat dastatzea... bilatuz. Edateko eta produktu honi buruz gehiago ikasteko denbora hartzea da kontua, herrialdeko, eskualdeko... tokiko edo historiako ekoizpenari balioa ematea. Asko esaten dut, nahiz eta jende askok ez dakien, bere ekoizpena ardoarena bezalakoa da ia, baina oso etapa erabakigarriak daude sagardoaren kasuan. Beraz, denbora ere behar du. Sagardoa oso harrigarria izan daiteke usaintzean edo ahoan edukitzean, inoiz ez baitiogu dastatzeko denborarik eskaini. Zoragarria da gero eta gauza gehiago aurkitzea.
Orain esperientzia bat ere bada. Nola dastatu behar da sagardoa?
Lehenik eta behin, hobe kopa batean, eta kontuz ibili behar da tenperaturarekin, batzuetan hotzegi egoten da. Tenperatura azidotasunaren araberakoa da; zenbat eta azidoago, orduan eta hotzago. Goxotasunarekin ere berdin. Baina mingostasuna badu, tenperatura altuagoa behar du, ia ardoa bezalakoa. Gero, koloreari begiratu behar zaio, horrek sagardo motari buruzko zantzuak ematen dizkigu. Adibidez, peradak argiagoak dira, Frantziako edo Ingalaterrako sagardoa laranjagoa da, oso bizia. Dastamen-profilari buruzko zantzuak ere eman diezazkizuke. Lehenengo aldian oxigenatu gabe usaindu behar da, batzuetan molekula lurrunkorrak oso azkar joaten direlako. Hobe da behin usaintzea eta gero oxigenatzea, konplexutasun handiagoa emateko. Behin ahoan, zaporeak bereizten hasten dira. Ardoari edo garagardoari buruz dugun ezagutzan oinarritu behar dugu, edari hartzitua denez, antza baitute.
Hobeak izateaz gain, sagardoak gero eta askotarikoagoak eta adierazkorragoak dira?
Sagardo profil bakoitza hain da desberdina... Zure familiarengan pentsarazten dizu, zoriontsu edo triste sentiarazten zaitu, ez dakizu zergatik. Zoragarria da. Zentzumenen jolas bat bezalakoa da. Izugarri gustatzen zait. Pertsonalki, ardoaz eta garagardoaz gustatzen zitzaidan guztia aurkitu nuen sagardoan, oso mundu konplexua da. Garagardoa edo ardoa gustatzen bazaizu, seguru aurkituko duzula sagardo deigarri bat, are gehiago sagardoaren munduan dagoen askatasun sortzaile guztiarekin.