Euskadiko udaltzaingoek, 81 guztira, beren agenteei su-armak ematera behartuko ditu Eusko Jaurlaritzak. Neurri horren barruan sartzen dira Hernani eta Astigarraga. Neurria azken urteotan izandako eztabaida zabal baten ondoren etorri da, eta udal ugari aurka agertu dira, batez ere Gipuzkoan. Armamentua eta beste baliabide tekniko eta defentsa-baliabide batzuk arautzen dituen dekretua izapidetu aurreko agindua onartuta dago, eta, beraz, denbora kontua da udaltzainek «su laburreko arma» bat eramatea, «9 mm parabellum kalibreko 13 tiro» gutxieneko karga-ahalmenarekin.
Gaur egun, EAEko udaltzainen %80 inguruk pistola darama bere egunerokoan –hiru hiriburuetakoak eta biztanle gehien dituzten udalerrietako batzuk barne–, baina udaltzaingoa duten udalerrien %50ek –81etik 43k– ez dute su-armarik. Gehienak gipuzkoarrak dira eta 15.000 biztanle baino gutxiagokoak, baina horien artean dago Hernani, baita Zarautz, Tolosa edo Arrasate.
Helburua da «udaltzaingoetako funtzionarioen lan-baldintzak eta segurtasuna hobetzea, polizia-zerbitzuaren eraginkortasuna optimizatzeko», aipatutako zirriborroak jasotzen duenez. Gobernu Kontseiluak onartu beharko du zirriborroa, eta aurten bertan gertatuko da hori.
Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu ondoren, 5.000 biztanletik gorako udalerriek urtebeteko epea izango dute beren agenteei 'Armamentuaren eta Euskal Autonomia Erkidegoko udaltzaingoen beste baliabide tekniko eta defentsa eta hornidura-baliabide batzuen araudian' jasotako oinarrizko ekipazioa emateko. Testuak hainbat alderdi ere arautzen ditu, hala nola arma-zaintza, erregistroa eta kontserbazioa. Etorkizuneko dekretuak «udaltzaingoetako funtzionarioak» eta «praktiketako izendatutakoak armatzera» behartuko ditu.
Pistola, txalekoa, grileteak..
Toki-erakunde bakoitzak langile guztiak «hornitu» beharko ditu banaka. Jasoko dituzte su laburreko arma, ordezko kargagailua, zorroa eta garbiketa-gaiak dituena, mantentzeko; 9 milimetro parabellum kalibreko munizioa, balen aurkako polizia-babeserako txalekoa, ebaketa eta puntzoia, grilete metalikoak, defentsa pertsonaleko elementuak, hala nola borrak, zurrunak edo hedagarriak, txilibituak eta ebakien aurkako eskularruak.
Agente bakoitzak arauzko munizio-dotazio indibidual bat jasoko du, udaltzain bakoitzak eskuratzen dituen su-armetarako egokia izango dena. Eta polizia-buruzagitza bakoitzak zehaztuko du su-armei hobekien egokitzen zaien munizio-mota, dagokion udalak edo tokiko agintaritzak eman dienetik.
Ezin izango dira erabili salbu eta haien edo hirugarrenen bizitza edo osotasun fisikorako arrazoizko arrisku larria dagoenean
Dekretuak, halaber, su-armak erabiltzeko agenteen gaikuntza mugatzen du. Oro har, ezin izango dira erabili «salbu eta haien edo hirugarrenen bizitza edo osotasun fisikorako arrazoizko arrisku larria dagoenean, edo herritarren segurtasunerako arrisku larria dagoenean» eta «egokitasun-printzipioen» arabera.
Ez da inola ere baimenduko –azpimarratzen da– suzko arma larderiaz erabiltzea airera tiro eginez, ihesari ekiten dion pertsona bat atxilotzeko. Eta debekatuta dago arauzko su-arma zerbitzutik kanpo eramatea, polizia-buruaren berariazko baimenik ezean.
Testuak hainbat kasu ere jasotzen ditu, eta horietan udaltzainei arma kendu ahal izango litzaieke. Arma hori gordailuan utzi beharko litzateke, jabetza-gidarekin eta dagokion munizioarekin batera. Kasu horiek, besteak beste, honako hauek lirateke: lan-istripua, ezintasun iraunkor oso edo absolutua, balizko diziplina-zehapena, kautelazko neurria edo epai judiziala, erretiroa, funtzionario izaera galtzea edo gaixotasun ezgaitu bat.
Polizia-ibilgailuei ere eragiten die segurtasun-bitartekoen hornidurak. Ibilgailu horiek honako baliabide hauek izan beharko dituzte: manta eta suaren aurkako eskularruak, «sugarrak dituzten larrialdiei» aurre egiteko; manta termikoak, «zaurituekin edo hipotermiekin» arreta estaltzeko; su-itzalgailuak, etab.
Alkatetzek, erabaki mugatua
Gaur egun ez bezala, etorkizuneko dekretuak erabakitzeko gutxieneko tarte bat uzten die alkateei «armamenturik gabe ematen diren zerbitzuei» buruz. Alkateek ildo horretan hartutako erabaki orok oinarri hauek izan beharko ditu: «Udaltzaingoaren burutzak txostena egin ondoren», eta betiere udalerriko kriminalitate-indizeek «delitu-indizea murrizteko urte anitzeko joera eta bilakaera positiboa» egiaztatzen badute.
Nolanahi ere, bide publikoko segurtasun polizia zerbitzu guztiak eta segurtasun eta zaintza-zerbitzuak armamentuarekin emango dira, eta armak erabiltzetik salbuetsiko dira soilik, hala nola bulegoko lanak egitea, irakaskuntza-eginkizunak, hitzaldiak ematea edo ikastaroetara eta antzekoetara joatea edo protokolozko ekintzak. Baina arau gisa, udaltzainek pistola eramango dute.