[BABESTUTAKO EDUKIA] «Sagar ederra» eta «iaz baino graduazio txikiagoa dakarrena», Euskal Sagardoa egiteko

Hasiak dira 2019ko uztako sa­gardoa egiten, hainbat sagardotegi, eta hasiak ez direnak, datozen egunetan hasiko dira. Izan ere, sagarra aurreratu xamarra dator, eta horren eraginez, irailean hasi dira asko, sagarra biltzen, eta, beraz, tolarean sagarra jotzen.

Garai batean, Pilarikatan hasten omen zen, urriaren 12aren bueltan, sagardoa egiteko prozesua, baina heldutasuna aurreratu egin da azken urteetan, eta gaur egun iraila eta urria dira bertako sagarrekin sagardoa egiteko hilabete nagusiak. Horrelaxe egiten baita Euskal Sagardoa Jatorri Deitura duen sagardoa: bertako sagarrarekin, tokian tokikoarekin, eta garaikoarekin.

5 milioi kilo sagar, Euskal Sagardoa egiteko

Gipuzkoa, Bizkaia eta Araban homologatuta dauden 250 sa­gastitako sagarra erabiliko da Euskal Sagardoa egiteko, hau da, kalitate marka honek es­katzen dituen baldintzak bete­tzen dituzten 250 sagastitako sagarra. Denera, 5 bat milioi kilo biltzea espero da. Sagar­za­leen lana ezinbestekoa da Ja­torri Deituraren barruan, kalitatezko sagardoak kalitatezko sagarra behar baitu. Ho­rre­ta­rako, aholkuralitza teknikoa jaso eta sagastietan buru-belarri lanean aritzen dira sagarzaleak, sagarra behar den modu­an eta behar den puntuan bil­tzeko. 

Horrez gain, uzta orekatuagoak biltzea ere bada lanketa honen helburua, etorkizunean sagarra urtero izatea lortzeko. Izan ere, sa­gas­tiek, era naturalean, bi urtetik bat izaten dute hobea. Sagar urtea iza­tea egokitzen zitzaion 2019ari, eta ha­laxe izan da, Euskal Sagardoa Jatorri Deitu­rako zuzendari­tzak azaldu duenez. «Neguko, udaberriko eta udarako giroak uzta haundia eragin du. Sagar asko dago sagasti gehienetan, eta udaran euri dezente egin duenez, ale nahiko haundia eta sanoa».

«2019 uztako sagardoa kopuruz haundiagoa izango da»

Azukre eta alkohol gutxiago

Sagardoa nolakoa etorriko den, berriz, «behin sagarra bildu eta jo ondoren jakin ahal izango» da.  

Dena den, aurten «orokorrean, sagar ederra» dagoenez, eta «aurreko urtearekin alderatuta, azukre gutxixeago» da­ka­rrena, sagardoak ere, «iaz baino alkohol gutxixeago» ekarriko du. Behinik behin, «kopuruz haundia izango dela badakigu».

Txapelgorriak, eta urre ukituko txapela beltzak

Bertakoa eta kalitatezkoa den sagardo baten alde egiten du lan Euskal Sagardoaren Kon­tseilu Arautzaileak. Izan ere, bertako sagarra erabiltzeko, bertako sagastiak ondo zain­tzea ezinbestekoa da, eta zainketa horretarako, etengabeko kontrola egin behar zaie sagastiei. Horrek, sagarren kalitatea haunditzea dakar, eta beraz, baita sagardoarena ere.

Horrela egiten da Euskal Sagardoa. Baina hemen ekoizten diren sagardo guztiek ez dute Jatorri Deituraren zigilu hori. Beraz, Euskal Sagardoa zein den bereizteko, txapela gorria jartzen zaie botilei.

Bestalde, bertan ekoizten den sagardo guztia egiteko adina bertako sagar ez dagoenez oraindik, han-hemengo sagarrekin egindako beste sa­gardo bat ere egiten da, Go­re­nak markakoa. Botilak urre koloreko le­trak dituen txapela beltza izaten du, honek ere, goi-mailako kalitatea duela ziurtatzeko, kontrol zehatzak gainditzen baititu.