«Gaixotasun hauen ikerkuntza bultzatu beharra dago, gizarte osoarentzako baliabideak hobetzeko»

Kronika - Erredakzioa 2019ko abu. 24a, 02:00

Dagoeneko badira lauzpabost urte, Almudena Salas urnietarra lanean hasi zela. «Alabak izan zuen gaixotasun arra­ro bat. Txarrena pasatzean, hasi nin­tzen pentsatzen zerbait egin nezakeela, ba­liabide gehiago edu­kitzeko». Ho­rrela ha­si zen, merchandisinga saltzen. «Nire ka­buz hasi nintzen merchandisinga saltzen. Ikusi nuen erantzun ona izan zuela, eta lagunek ere animatuta, erabaki ge­nuen elkartea martxan jartzea».

Ordutik webgunean eta sare sozialen bitartez hainbat produktu saltzen di­tuz­te: pultserak, boligrafoak, kamisetak... Miren Amurizak idatzi eta Almudena Sa­lasek berak marraztutako SuperH hontz zuriaren lurraldean ipuina ere ka­leratu dute. Eta elkarlanean ari dira, Bar­tzelonako Sant Joan de Deu ospitalea eta Euskadiko Biodonostia Osasun Iker­keta Institutuarekin.

Lanean segi ahal izan dezaten, eta, bereziki, ikerkuntza bultzatzeko, diru bilketa egingo da bihar Portuko Jaietako Sagardo Dastaketa Solidarioan, 12:30e­-t­atik aurrera. Bertan 13 sagardo pro­ba­tu ahal izango dira: Altzueta, Oialume-Zar, Olaizola, Eula, Akarregi, Alberro, Elo­rrabi, Iparragirre, Artola, Itsasburu, Otsua-Enea, Rufino eta Gurutzeta. Eta Miren eta Maialen trikitilariak ariko dira, giroa alaitzen.


Histiozitoen super boterea

«'Arraroa' abizena jartzen denean, diag­nos­tikoa lortzea izaten da zailena. Ala­bak izaten zituen sukarrak, eta me­di­kuek ez zuten ulertzen zergatik», azaldu du Salasek. Histiozitosia zela jakin zu­ten, azkenean. 

Elkartearen webgu­ne­an azal­tzen duten bezala, «histiozitosia gaitz arraro ezberdinek osatzen dute; orokorrean, haurrei eragiten diete eta sintomak gor­pu­tzeko edozein organotan ager dai­tez­ke». Horrek eman dio elkarteari izena, Salasen hitzetan. «Histiozitoa da zelula bat denok daukaguna. Ona da. Horrek egiten du borroka gaixotasunen kontra. Baina gerta daiteke asko haztea eta tumorea sortzea. Super H hori da, super boterea, laguntzen diena umeei gaixo­ta­su­nei aurre egiten». 

Ipuin batera ere eraman zuten Super H. «Liburuxka atera genuen, Miren Amurizak idatzitako ipuinarekin eta nik egindako ilustrazioekin. Oso harrera ona izan zuen. Superheroia da Super H, eta kontatzen da gaixotasunaren ha­sie­ra, diagnostikoa nola egiten den...».


Ikerkuntza, giltza eta ezinbesteko baliabidea

Diagnostikoa lortzeko zailtasunak, hain zuzen, hainbat arazo dakarzki, eta diag­nos­tikoa lortzeko, ?arraro? diren gaixo­ta­sun hauek ikertu eta ezagutzea ezin­bes­tekoa da, Salasen esanetan. «Gure lana da, batez ere, dirua lortzea, iker­keta bul­tza­tzeko, ez baitauka babesik. Beste ba­tzu­ek egin behar lukete, baina... Az­ke­ne­an, gai­xo­tasun bat ezaguna de­nean, erra­za­go eta gehiago ikertzen da. Baina ?arra­ro? abizena jartzean, ez da eza­gu­tzen, eta ez da hain­bes­te ikertzen. Eko­no­mi­koki ez da erren­ta­garria, eta beraz, hor uz­ten da. Eta ho­rrek ez du laguntzen gai­xo­tasuna eza­gutzen, ez familien beharrei eran­tzuten. Ez dakizu zer pasatzen den, den­bora pasa egiten da, eta denbora beha­rrez­koa da gaixo­tasuna garaiz ha­rra­pa­tze­ko, behar den trata­menduarekin le­hen­­bailehen has­te­ko eta sendatu ahal izateko».

Horrexegatik biltzen dute dirua, hain zuzen, ikerkuntzara bideratzeko. Bes­te­ak beste, gaur egun Bartzelonako Sant Joan de Deu Ospitalarekin ari dira elkar­la­nean, histiozitosiaren ikerketa kli­ni­ko-biologikoak egingo dituzte ikertzai­le­ak kontratatzeko beken bitartez. Era be­rean, Euskadiko Biodonostia, Osasun Ikerkeketa Institutua, Tumore pediatriko arraroen karakterizazio molekularra pro­iektua garatzen laguntzen ari dira. «Batez ere, horren alde aritzen gara lanean. Bartzelonan dagoeneko hiru urte dira ikerketarekin hasi ginela. Gero eta gehiago ezagutzen da gaixotasuna. Gaur egun diagnostikoa azkarrago lortu daiteke, eta sendatu zaitezke. Horrek pozten zaitu. Egindako lanak zer­bai­te­ta­ra­ko balio duela ikusteak».

Hori guztiaz gain, «ospitaleetako pa­retak margotu» ere egiten dituzte, gai­xotasunak gizarteratzeko, eta gaixoen ingurua goxatzeko. 


Gizarte hobeago baten bila

Lana franko egin behar izaten dute Super H elkartean, baina emaitzak ikus­teak ere pozten ditu. «Orain dela sei urte joan behar zenuen Estatu Batuetaraino, eta gaur egun, ez da beharrezkoa. Bar­tze­lo­nara joanda badaukazu arreta, tra­tamendua...». 

Horregatik, Almudena Salasek iker­kun­tzaren garrantzia azpimarratzen du. «Gaixotasun hauen ikerkuntza bultzatu be­harra dago, gizarte osoarentzako ba­lia­bideak hobetzeko. Askok ikusten du­te gure lana gauza puntual baten mo­du­an. Baina ez gara gure alabarengatik bakarrik ari. Denontzako ari gara. Bidea errazteko denoi. Edozeini gertatu da­ki­o­ke. Eta horretarako ikerkuntza gehiago ga­­ratu behar da. Askotan zaila da hori ulertaraztea».

«'Arraroa' abizena jartzen denean, diagnostikoa lortzea izaten da zailena»

Zentzu horretan, eskerrak eman nahi izan dizkio Portu auzoari. «Es­ke­rrak eman nahi dizkiegu Portuko la­gunei laguntza eskaintzeagatik, gu ber­tan egoteko aukera emateagatik, eta her­naniarren artean mezua zabaltzeko aukera emateagatik».

Horretan segiko dute, Super Hren boterearen berri han eta hemen za­bal­tzen. «Bigarren liburua ere buruan dau­kagu, azken boladan ezkontzetarako pul­tserak eta abar ere eskatzen diz­ki­gute... Baina lasai, pixkanaka ari gara, ho­nek energia asko eskatzen duelako». Ho­rre­ga­tik, Hernaniko Axeri Mendi tal­de­ari ere eskerrak eman dizkiote, «Su­per Hren on­doan» egoteagatik. Eta her­naniar guz­tiei luzatu diete gon­bi­da­pena, irailaren 22an Urnietan egingo duten V. Super H Festara gerturatzeko.

Kronika egunero, euskaraz eta doan jasotzen segi ahal izateko, Kronikakide gehiago behar dira, eta zer esanik ez, proiektu komunikatibo sendo eta profesional bat garatu nahi badugu.
Egin zaitez KronikaKide!