«Kale garbitzaileekin daukagun soldata arrakalarekin bukatzea da helburua, oinarrizko soldata berdintzea»

Dagoeneko 230 egun pasa dira Gipuzkoako komisaldegi eta epaitegietako garbitzaileak greba mugagabea hasi zute­netik, hau da, 2018ko irailaren 19tik. Garbialdiren langileak dira, Eusko Jaurlaritzak garbi­ke­tarako kontratatua daukan enpresakoak: «Garbialdik kale garbitzaileak eta eraikin eta lokaletakoak ditu», azaldu du Ne­kane Zabalak Hernaniko er­tzain-etxearen garbitzailee­ta­ko batek. 

Bigarren kasuan sartzen dira, hain zuzen, komisaldegi eta epaitegiak. 70 langile dira, eta horietatik, 40 ari dira greba mugagabean: «komisal­degie­ta­ko 24 langile daude greban (40tik); eta epaitegietan, aldiz, 6 daude greban (30etik)», dio Zabalak. ELA, ESK, LAB eta UGT sindikatuek babesten dute gre­ba, egun.

«10 urtetan ez dugu borrokatu»

Egiten ari diren grebaren hel­burua da «kale garbitzaileekin dauka­gun solda­ta arrakala­rekin bu­ka­tzea, oinarrizko soldata ber­dintzea», onartzen dute. Eta da­tuak ere ematen ditu Hernaniko komisalde­giaren garbitzaileak: «oina­rrian, %13­ko arrakala dago komisalde­giko garbitzaileekin, eta epai­tegikoekin, aldiz, %7a». Eta desberdintasun horrek arrazoi argi bat dauka, haren ustez: «kale garbitzaileek gehi­ago borrokatu dute, eta guk 10 ur­tetan ez dugu borrokatu». 

Bide horretan, «aurreneko bost hilabetetan izandako bile­retan, eskaintzak lotsagarriak izan ziren; orain hobetzen ari dira: %7,5eko igoera eskaini digute, 4 urtetan». Lau urtetan izatea onartuko luketen arren, garbitzaileek %13ko igoera es­katzen dute, ez gutxiago. 

Nahiz eta negoziaketetan aurrera egin, oinarrizko es­ka­era bat ez dute bete, Zabalaren ustez: «onartzea soldata arra­kala hori badagoela».

«Genero desberdintasuna» ere, arazo

Hori, batetik, eta bestetik, «ge­nero desberdintasuna» ere ba­da­goela oso argi dauka Ne­kane Zabalak: «kale gar­bi­tzaileen ar­tean %85a da gizo­nezkoa, eta komisaldegi eta epaitegietan, aldiz, %95a ema­kumezkoa da». ­

Kalabozoak garbitzeagatik, ?plusa?

Horrez gain, ?plusak? ere es­katzen dituzte, baina «plata­formatik kanpo» utzi dituzte. Komisalde­gien kasuan, «kala­bozoak garbitzea tokatzen zai­gu, eta gauza desatseginak iza­ten dira bertan. Atean jartzen du tuberkulosiagatik, sarna­gatik... ze neurri hartu behar ditugun, baina debalde egiten dugu». Onartzen dute «horiek garbitu beharra», baina «plusa eskatzen dugu; muxutruk ez dugu egingo», dio Zabalak. 

Horiekin batera, bazeuz­katen eskaera gehiago, baina horiek  gutxitzen joan dira.

Gutxiengo zerbitzuak eta aparteko garbiketa, haien esku

Irailetik, beraz, gutxiengo zer­bitzuak egitera joaten da Ne­kane Zabala ertzain-etxera: «as­­­telehen eta ostegunetan kan­poko bi komunak garbitzen di­tu­gu; 15 egunean behin, alda­gelak, barruko komunak eta su­kaldea; eta kalabozoak era­biltzen direnean, normalean, egunero». 

Horrez gain, apar­teko gar­biketa bat egitera be­har­tu zi­tuzten otsailean: «dena garbi­tzera etorri behar izan genuen, eta Eusko Jaurlaritzatik etorri ziren garbi zegoen ala ez kon­probatzera;?esan ziguten ondo garbitzen ez bagenuen, hurren­go egunean bueltatu behar izan­go genuela. Umillazio bat izan zen». Baina horren on­do­ren, «grebarekin jarraitu beha­rra» berretsi zuten asan­bladan.

Espero dute honek «luzerako ez jotzea», baina, horretarako «Eusko Jaurlaritzak ez badu diru gehiagorik jartzen... ez dugu ez lortuko! Eta berdin­tasunaren alde baldin bada­go...». Nahiz eta Garbialdiren lan­gileak izan, Eusko Jaurla­ritzak eran­tzuki­zuna baduela diote: «Eusko Jaurlaritzak es­kuak garbitu nahi ditu, baina bion arteko zerbait da».