Argazkian, Emarri Taldea:
Irati Gaztelumendi (Lezo)
Araitz Elgeta (Oiartzun)
Eider Arco (Astigarraga)
Eneritz Arbelaitz (Oiartzun)
Garazi Moreno (Oiartzun)
Marina del Río (Astigarraga-Lezo)
Ane Oskoz (Astigarraga)
Ainhoa Alzugaray (Lesaka)
Olatz Mitxelena (Astigarraga)
Maddi Galdos (Lezo-Oiartzun).
UDARAN zehar Emarri giza proba taldeko neskek erakustaldi desberdinak egiten dituzte. Orain bospasei urte modan jarri ziren giza proba erakustaldi eta txapelketak, baina indartu beharrean ahuldu egin da modalitatea. Zorionez Astigarragako neska taldeak tinko eusten dio herri kirol gogor honi.
Eneritz Arbelaitz oiartzuarra da eta Emarri taldean aritzen da harri tiraka. Nahiz eta taldea Astigarragakoa izan inguruko herrietako neskek ere osatzen dute taldea. «Astigarragako lau neska daude, Oiartzungo beste hainbeste eta Lezoko bi ere bai. Hamar neska inguru gabiltza taldean».
Hori bai, harri tiraka zortzi aritzen dira. Entrenatzaile lanetan azken urteetan Mikel Arriaga astigartarra egon da, baina aurten «Ibarrako taldearen entrenatzailearekin gabiltza, Garikoitz Etxeberriarekin» azaltzen du Eneritzek.
Ibarran ere badago taldea, baina jendez justu dabiltza entrenatzeko, eta zortzi tiratzaile behar dira. «Ez da beste kiroletan bezela, jende gutxiagorekin ezin da entrenatu. Horregatik askotan gurekin entrenatzen dute; Ibarra eta gu gaude, baina ezintasun haundiarekin, osatzeko. Gu bakarrik gaude jendez nahiko ongi. Hala ere ez da erraza» Arbelaitzen ustez.
«Txapelketak desagertu dira, ez dagoelako nahikoa talde»
Txapelketak antolatzeko hiru talde behar dira gutxienez eta gaur egun ez daude. Horrek eraman du federakuntza Giza Proba txapelketak ezin antolatu izatera. «Oriok taldea eduki izan du, baina orain hiru urtetik ez du talderik. Bizkaian badago Arratia inguruan beste talde bat: Harribizi. Aurreko urtean egin zituzten plaza batzuk, baina aurten galdetu genien eta zoritxarrez taldea osatu eta entrenatzeko ezinean dabiltza. Esan liteke gaur egun gu bakarrik gabiltzala». Eta gainera, ez nahiko luketen bezala, txapelketetan; baizik eta erakustalditan. Pena ematen die. «Urtetan saiatzen ari gara ea lortze den txapelketak berreskuratzea, baina ez dugu lortzen».
Hasiera batean mutilen txapelketetan bost-sei talde elkartu ziren eta gaur egun berriz «neska gehiago dabil mutilak baino» dio Eneritzek. «Nik dakidala momentu honetan ez dago mutilen talde bat bera ere».
Nahiz eta taldea Astigarragakoa izan, inguruko herrietako neskak ere osatzen dute taldea; guztira, hamar neskek.
Erakustaldiez gain auzo eta herri desberdinetan bertako talde baten aurka lehiatzen dira. «Erakusten diegu kirola, pixka bat entrenatzen dute eta irteten gara bata bestearen kontra. Ereñotzun horrela izan zen eta Osiñagan zaldi baten kontra».
Maiatzaz geroztik dabiltza alde batetik bestera erakustaldiak eginez. «Abuztuko plazak itxita ditugu - adierazi zuen uztailean-, nahiz eta askotan zaila izan gure oporrak eta erakustaldiak uztartzea. Batzuetan ezezkoa esan beharrean aurkitzen gara, guk ere oporrak hartu behar izaten ditugu-eta». Oiartzungo Arditurriko meatzetan egon ziren, Arbizun, Karrantzan...
«Beste urte batzuetan Ergobiko festetarako deitu izan digute»; aurten, ordea, ez dira bertan izango.
«Azaroan bost urte beteko ditu Emarrik»
Giza probak modan edo jarri ziren garaian sortu zen Emarri taldea ia orain bost urte. Hasieratik dabil Eneritz Arbelaitz. «2013ko azaroan sortu zen. Aurretik Ergobikoak aritu ziren, baina Oiartzungoak sartu ginenean Emarri izena jarri eta sortu genuen. Herri desberdinetakoak ginelako jarri genion izen hori».
Urtetik urtera egoten dira joan-etorriak baina bloke nagusia ordundik mantentzen dute. «Bost bagaude hasieratik gabiltzanak».
550 kiloko harria ibiltzen dute zortzi neskek
Urtarrilean hasi eta urrian bukatzen dute denboraldia.
Giza proban neskek 550 kiloko harria alde batetik bestera tiraka eramaten dute sasoi biziz. «Arautegian txapelketetarako 550 kiloko harria erabili behar dela esaten da. Guk hori erabiltzen dugu entrenatzeko eta erakustaldi guztietan, nahiz eta behin edo behin 600 kilokoa ere erabili izan dugun».
Zortzi tiratzaile dira eta gehienez beraiek ere 550 kilo pisatu behar dituzte, harria bezala. «Kilo horietatik kilo bat pasatzen bagara bi kiloko gain karga jarri behar diogu harriari».
Santiomendin gora korrika eta kubiertak mugitzen entrenamendu saioak
Neguan Perurenako probalekuan entrenatzen dute eta gero udaran harria Astigarragara jaitsi eta kanpoan, leku irekian, egiten dituzte saioak. «Astigarragako plazan. Bakoitzak gure aldetik ere entrenatzen dugu beste kirolak eginez; bai kiroldegian, bai korrika, bai bizikletan...
«Behin edo behin 600 kiloko harria ere erabili izan dugu»
«Bakoitzak bere aldetik ere entrenatzen du, beste kirol batzuk eginez»
Astigarragan harriaz gain kubiertarekin banaka aritzen gara alde batetik bestera. Eta Santiomendiko aldapan maldak egiten ditugu korrika».
Denboraldia festekin batera amaitzen da. «Urria bueltan amaitzen ditugu erakustaldiak eta gero harriarekin saiorik egin gabe urtarrila arte egoten gara. Urtarrilean ate irekiak antolatzen ditugu urtero neska eta mutilentzat harria probatzeko. Urtero baten bat animatzen da gero jarraitzeko».
Orain sasoi betean daude eta abuztua aprobetxatzen dute erakustaldi gehienak egiteko. «Ezezkoren bat esan beharra izaten da, astebururo deitzen baitigute erakustaldiak egiteko».