BERTSOLARI Txapelketa Nagusia amaierara iritsiko da igandean, Barakaldoko BECen jokatuko den finalarekin. Eta bertan izango dira Hernaniko Bertso Eskolako lau bertsolari: Maialen Lujanbio, Unai Agirre, Beñat Gaztelumendi eta Aitor Mendiluze. Zortzitik erdiak, ez da marka makala. Eta horietatik bi, Maialen Lujanbio eta Unai Agirre, hernaniarrak.
Aurrez, finalistak prentsaurrean elkartu ziren, pasa den asteartean BECen bertan, Euskal Herriko Bertsozale Elkarteko lehendakaria den Iñaki Muruarekin, eta Lorea Bilbao Bizkaiko Foru Aldundiko Euskara eta Kultura diputatuarekin.
Hiru egun baino ez dira falta, duela ia hiru hilabete abiatutako bideari azkena emateko. Bertsolari Txapelketa Nagusiaren finala jokatuko da igandean, Barakaldoko Bilbao Exhibition Centren (BEC), eta prentsaurrean bertan eman ziren saioaren inguruko xehetasunak.
Iñaki Murua Euskal Herriko Bertsozale Elkarteko lehendakariak eta Lorea Bilbao Bizkaiko Foru Aldundiko Euskara eta Kultura diputatuak eman zituzten azalpenak, iganderako sailkatu diren zortzi bertsolariekin batera: Aitor Mendiluze, Aitor Sarriegi, Amets Arzallus, Beñat Gaztelumendi, Igor Elortza, Maialen Lujanbio, Sustrai Colina eta Unai Agirre.
«Ohore bat da, eta gogo haundia det final hontarako»
Hernaniko Bertso Eskolako lau bertsolariak daude igandera begira. Berria izanagatik, finalean ez da gazteena Unai Agirre. «Finaleko zaharrena naiz, baina lehen finala izanda helbururik lausoenak ere seguru asko nik dauzkat. Entzun izan det txapelketa hontan, eta nik hala pentsatzen det, txapela bakarra izanagatik, txapelketa batek sari gehiago izaten dituela, eta nik sari horietako bat lortu det, final hontan egonda. Neretzako ohore haundi bat da, eta gogo haundia daukat final hontarako, baina egia da saio dotore bat eginda bukatu nahiko nukela. Ze sari horrek, bestelako kolorea izango luke».
«Final borobila, gozagarri hori eta gozarazle hori bilatzeko gogoarekin» igoko da oholtzara, Aitor Mendiluze andoaindarra.
Beñat Gaztelumendi añorgatarra igandea iristeko gogo biziz dago. «Bertsotan egiteko gogoa daukat. Gaiei ertza bilatzera, gaiak lurrera ekartzera, gaiei sensibilidade berri batzuetatik edo ahal den diferentenetatik heltzera joango naiz», aurreratu zuen.
«Ideiak eduki ditzagula, denen artean saio eder bat osatzeko»
Maialen Lujanbiok badaki txapela janztea zer den. Orain zortzi urte bilakatu zen aurreneko emakume bertsolari txapelduna, Txapelketa Nagusian. «Neurtu ezin den lanbro hortan guk, bakoitzak, ahal deguna jarriko degu, bakoitzak nahi duen puntu hori bilatzeko. Baina neurtu ezin den lanbro anbiguo hortan nik eskatuko nuke argitasuna eta zorroztasuna. Ideiak eduki ditzadala eta eduki ditzagula denok, denen artean saio eder bat osatzeko».
Egun horretan eduki dezaketen aldartea ere aipatu zuen Lujanbiok, bere agerraldian. Hori ere garrantzitsua izaten baita. «Hau ez da matematika, ezta kirola ere. Eta aldarte ona edukitzea beharrezkoa da».
«Pozgarria da jendeak erakutsi duen irrika»
14.600 lagunek jarraituko dute finala bertatik bertara: «Pozgarria da jendeak finalean egoteko erakutsi duen irrika. Euskal Herrian dagoen areto estalirik haundienean egingo dugu; zoritxarrez ez da bertsozale guztientzako lekurik, baina pozik gaude zaleen erantzunarekin», azaldu zuen Muruak. Finalaz harago, bertsozaleek txapelketa osoan zehar «primeran erantzun» dutela gaineratu zuen.
Txapelketa Nagusiak zazpi herrialdeak lotu ditu, eta «horrela, herri euskaldunek eta ez hain euskaldunek, bertsozaleek eta ez hain bertsozaleek hartu dute txapelketa. Bestela bertsolaritza nekez ailegatuko zen eremuetara eta jendearenganaino iristeko balio izan du», azaldu zuen Muruak.
Horietan guztietan, elkarlanean aritu da Bertsozale Elkartea, tokian tokiko eragileekin. Bestalde, elkarteko langileena ez ezik, ezinbestekoa izan da borondatezko lantaldearen ekarpena.
Partehartzaileen lana ere goraipatu du Muruak: «Oholtzatik, bakoitzak beretik, ekarpen asko eta askotarikoak egin zaizkio bertsogintzari; bertsogintza izaten ari da txapelketaren ardatza».
Sebastian Lizaso, txapel-jartzaile
Aurten, Sebastian Lizaso azpeitiarrak jantziko dio txapela irabazleari. Joxe Lizaso aitaren eraginez txikitatik bertso giroan hezia, 1986an izan zen txapeldun, eta txapeldunorde 1989an eta 1997an. Azken urteetan bera da plaza gehien egiten dituen bertsolarietako bat.
Nazioarteko begirada, Mintzola Terrazatik
Euskaldunik ez den bertsozalerik izango da BECen, igandean. Mintzola Ahozko Lantegiak gonbidatuta, mundu osoko aditu eta arituak izango dira, beraientzat propio atondutako Mintzola Terrazan: ikertzaile eta ahozko kantu inprobisatuko sortzaileak ez ezik, atzerriko hedabideak ere izango dira gurean.
Telebistaz eta ‘Bertsoa.eus’ atarian, zuzenean
Bestalde, aretorako sarrerarik lortu ez duenak ere izango du finala jarraitzeko aukera, hainbat hedabideren lana tarteko: Bertsoa.eus atarian zein ETB1en, zuzenean ikusi ahal izango da saioa, Aitzol Barandiaranek eta Ilaski Serranok aurkeztuta, eta Uxue Alberdiren iruzkinekin.
Antolakuntzari dagokionez, Muruak zehaztu duenez, bazkariko tarterako egokituko dute BECeko seigarren pabiloia. 600 pertsonak izango dute bertan katerin enpresa batek prestatutakoak jateko auera, eta mahaiak eta aulkiak ere jarriko dituzte janaria etxetik daramatenentzat.
Haurtzaindegi zerbitzua ere eskainiko da, eta autobus zerbitzua ere martxan dutela zehaztu du. Elkartearen webgunean zehaztuko dira zerbitzu horren nondik norakoak, egunotan.