FILOSOFIA Bertakoa, garaikoa, eta ahal bada, ekologikoa840
Bertako produktuak erabilita, kalitatea eta osasuna ziurtatzeaz gain, Euskal Herriko lehenengo sektorea indartzen ere laguntzen du Diametro 200 jatetxeak. Era honetara, baserritar txikiak sostengatzen dituzte, betiko moduan, naturaren zikloak errespetatuz, ekoizten jarraitu dezaten. Guretzat natura sostengatzeak esan nahi du, baita ere, gentikoki eraldatutako produkturik ez erabiltzea batere.
Diametro 200en sukaldean sartzen diren produktuen %90a, 200 kilometroren bueltan sortuak eta onduak dira (hortik beraien izena, baita ere). Asko eta asko nekazaritza ekologikoak dira, edota EuskoLabel ziurtagiria dutenak. Beraien menuak garaien garaiko produktuez egindakoak dira, lurrak eskaintzen digunera egokituak, eta ez alderantziz.
ELIKAGAIA Geuk prestatua
Produktuen bueltan egindako lan guztiak, platerean du amaiera. Diametro 200eko langileek egiten dituzte produktu asko, bazkaltiarren elikadura hasieratik bukaeraraino kontrolpean dugula. Saltxitxak, hanburgesak, tomate-saltsa, bizkotxoak, pastak, ogia edo izozkia, besteak beste, bertako sukaldean egindakoak dira.
Gainera, Filosofia horrekin jarraitzeko asmoa daukate eta horri begira prestatzen dituzte beraien sukaldariak Diametro 200eko sukaldean bertan.
LAN TALDEA Erantzunkizun soziala
Bi baldintza jarri zizkion Diametro 200 jatetxeak bere buruari sorreratik: bata, Hernaniren inguruan lanpostuak sortu behar zirela; eta bestea, bertako lan-taldeak gizartearen islada izan behar zuela. Horrela bada, 27 pertsonek osatzen duten lan-taldean jende heldua dago, parekidetasuna mantentzen da, eta desgaitasunak dituzten pertsonak ere badaude. Gainera, langile guztiak bertan dagoeneko lanean zeudenen eskutik etorri dira, salbuespenik gabe; hortaz, denak dira Hernanikoak, Tolosakoak, Urnietakoak... inguruko jendea da, aspaldidanik Diametro 200 jatetxean lan egiten duena. Familia bat osatzen dute langile guztiek.
Horrez gain, lan-baldintzek ere ongizatea ziurtatzea dute helburu, eta lan ordutegiak Oronako langileen ordutegira daude egokituta, eta horregatik ixten dute asteburuetan, jaiegunetan eta abuztuan.
Hornitzaileak ere zaintzen dituzte; ganaduzale, nekazari eta arrantzaleei bidezko prezioak ordaintzen dizkiete egiten duten lanaren truke, modu horretara lan egiteak zer-nolako ahalegina eskatzen duen ulertzen dutelako.
Orona Ideo Fundazioa
Jauregi Bailara, Hernani
Tel. 943 26 50 22
www.diametro200.com
Karabeleko
Hernaniko Karabelekok ateak ireki zituenetik, etxaldearen aldeko apostua egin zuen hasiera-hasieratik Diametro 200 jatetxeak, orduan hasi zen, beraz, bien arteko elkarlana. Eta ordutik da Karabeleko etxaldea, Galarretako Orona-Ideon kokatuta dagoen jatetxearen hornitzaile nagusietako bat. Bertatik kontsumitzen dituzte, hain zuzen, garaiko barazkiak.
Dena den, bien arteko kolaborazioa haratago joan zen iaz, Lurretik lurrera proiektu pilotoarekin. Horren arabera, Diametro 200 jatetxean sortzen ziren hondakin organikoekin eta ximaur ekologikoarekin, konposta sortzen zuen Karabeleko etxaldeak. Ondoren, jatetxearentzat berarentzat lantzen ari ziren barazkiak ongarritzeko erabili zena. Guztira 20 tona inguru organiko jaso dira, eta nolabait, zirkulua ixtea izan dute helburu Karabelekok eta Diametro 200 jatetxeak proiektu honekin.
Eusko Jaurlaritzaren laguntzarekin jarri zuten martxan, eta 2016an zehar burutu zuten. Datozen hilabeteetan aurkeztuko dituzte emaitzak, eta horrekin baloratuko dute bideragarritasuna eta kalitatea, baita aurrera begira jarraipena izan dezakeen proiektua ote den.
Goieko Haragia
Aitor Aranburu, Garikoitz Aiesta, Gorka Sasieta eta Joxe Jabier Basurto daude Goieko Haragia izenaren atzean. Goierriko lau baserritar dira, eta zigilu ekologikodun txekor haragia ekoizten dute.
Lau ekoizleek ekologikoan ekoizten dute, agroekologiaren eta elkarlanaren bideak jorratuz. Horrela abereen bizi-baldintzak eta zikloak errespetatzen dira. Etxeko bazkarekin eta Nafarroa eta Arabako zerealarekin elikatzen dituzte abereak, mineral, omega 3 eta bitamina gehiago duen haragi osasuntsua lortuz, eta lurraren osasuna, bioaniztasuna eta ingurune orekatuaren alde eginez.
Horregatik guztiagatik egiten du lan Diametro 200 jatetxeak Goieko Haragia osatzen duten lau baserritarrekin. Zuzeneko harremana dute, eta hilero batek eskaintzen dio behi bat, ondoren, bertako sukaldariek sukaldatu dezaten.
Kanpoko bezero partikularrentzat ere saltzen dute 5 kiloko loteetan, informazio gehiagorako, bi bide dituzte Goieko Haragia osatzen duten lau baserritarrek: goiekoharagia@gmail.com helbidearen bidez edo goiekoharagia.wordpress.com web orrian.