«Kolektibokoaren posizionamendu berriak ekarriko du 7/2003 legearen aurkako iniziatiba»

Preso ohiek bultzatutako ekimena da Kalera Kalera, pre­so­en Kolektiboari babesa adie­razteko. Bat egin duten preso ohi hernaniarrek an­tolatuta, hitzaldia emango du gaur Aiert Larrarte abo­katuak, Her­na­niko 23 presoen egoera juri­dikioaren berri emateko.

Zein da Kolektiboko presoen egoera orokorra?
Hasteko, Kolektibokoak izate­a­gatik arau batzuk aplikatzen zaizkie orokorrean: disper­tsi­oa, isolamendua eta klasifikazioa; hiru gradu izaten dira eta au­tomatikoki aurrenekoa ema­ten zaie. Gero, hiru talde be­reizten dira, aplikatzen zaien kode pe­na­laren arabera, kontuan har­tu­ta noiz atxilotu edo epaitu di­tuz­ten, noiz egin dituzten ekin­tzak... Bata, 1973tik 95erako ko­de penala dutenena: gehien­ez, 30 urteko espetxe zi­gorra ezar­tzen zaie eta re­den­tzioak onar­tzen dira. Bes­tea, 95tik 2003kora du­tenena: antzekoa, bai­na re­den­tziorik onartzen ez duena. Eta bestea, 2003tik au­rrerako ekin­tzengatik epai­tu­­ta­koena; hauei 95eko kode pe­na­la apli­ka­tzen zaie, baina 2003an egin­da­ko erreformekin,  7/2003 sal­buespenezko legeare­kin. Gehie­nezko zigorra 40 ur­te­ra igo zen, eta ez da re­den­tzi­o­rik onar­tzen.

Beraz, hernaniar guztiei ez zaie aplikatu kode penal bera?
Hain zuzen, egoera berezian dauden presoen sailkapena hirutan banatuko dut gaur, her­naniarrak daudelako hiru­e­tan. 
Batetik, 73ko kode pena­la­ren pean kondenatuak daude; Parot doktrina aplikatzean re­den­tziorako aukera kendu zi­tzaien, eta doktrina bertan behera ge­ratu zenetik, bal­din­tzak gogortzen ari dira. 
Bestetik, gaixo dauden pre­soez ariko naiz, eta ateratzeko dauz­katen zailtasunez; bere­ha­la hil­tze­ko arris­kurik ezean, 7/2003 legea be­tetzea eskatzen zaie, bal­din­tza­peko askatasuna lortzeko.
Eta azkenik, Frantzian kon­dena bete zutenak, Espai­nia­ra­tu aurretik. 2008an, Eu­ro­par Batasuneko Era­bakia onar­tu zen, Bata­su­ne­ko herrial­de­e­tan egindako deli­tuengatik ja­rri­tako zigo­rrak denak batera bete ahal iza­teko. Baina egun, Fran­tziatik Es­pai­ni­a­ra ekar­tzen di­tuz­tenean, ze­rotik has­ten dira kon­tatzen. Espainiak or­de­na­mendu ju­ri­di­koan sartu zuen lege hau, baina in­ter­pre­ta­zio mal­tzurra egi­nez. Baldok, esa­te­ra­ko, 30 ur­teko topea du­e­la, eta Fran­tzian noiz atxilotu zu­ten kon­tuan hartuta, aske be­har lu­ke. Uste dut ho­rre­la­ko­ak bo­rro­katzen hasteko garaia dela.

7/2003 salbuespenezko legea ere denei aplikatzen zaie?
Bai. Gra­duz aldatzeko eta bal­din­tza­pe­ko askatasuna lor­tzeko bal­din­tzak moldatu zi­ren; bar­ka­me­na eskatzea, era­gindako mi­na onar­tzea, da­mua, kolabo­ra­zi­oa... es­katzen dira. Eta 2003a baino lehen epai­tu­ta­ko­ei ere aplikatzen zaie, debekatua egon arren.

Egoera honi nola egin dakioke aurre?
Negoziazio fasetik beste erre­so­luzio modu batera pasa ga­ra. Ne­re ustez, gradu pro­gre­si­o­ak eta baldintzapeko as­ka­ta­su­nak izango dute  garrantzia, 7/2003ak baldintza oso de­ter­mi­nanteak ezarri baititu. Ko­lek­ti­boak egin­go dituen ez­ta­bai­dak kokatuko ditu paradig­ma berri horretan, eta posi­zio­namendu horrek eka­rriko du 7/2003aren aurkako ini­zia­tiba. Baina Kolek­ti­bo­a­ren po­si­zionamendu berri ho­rretan, presoek hartuko dituzte, beti, erabakiak. Nor­be­ra­ren duinta­su­­­naren marra nor­berak jar­tzen du.