«Ekuadortarrek dugun bizio bakarra da». Hala deskribatzen dute Carmen Guaman eta Alejandra Garzon ama-alabek ekuaboleia, Ekuadorren hain ezaguna den kirola.
Hondartzako boleiarekin antzekotasunak dituen kirola da, baina Alejandra Garzonek azaltzen duen bezala, baditu bereizgarri batzuk: «sarea motzagoa da, 1,80 metro neurtzen ditu; talde bakoitzak 3 jokalari ditu, eta ordezko bat; eta bukatzeko, baloia desberdina denez, estiloa ere aldatzen da, hemen baloia denbora luzeagoz eduki daiteke eskuetan».
Duela 7 urte, Hernanin
Dena den, Hernanin dagoeneko ezaguna da. Izan ere, badira 7 bat urte Hernaniko ekuadortarrek kirol hau herriko zelaietara ekarri zutenetik. Orduan, Carmen Guaman izan zen bultzatzaileetako bat: «hasieran Gabriel Zelaia ondoko plazan jokatzen genuen, zelai txiki-txiki batean. Guk bagenekien inguruko herri guztietako ekuadortarrei Udalak zelai bat utzi zietela jolasteko, horregatik, Udalera joan ginen ni (Carmen Guaman) eta beste kide bat».
Eskaera formala egin, eta Karabelen montatu zuten kantxa, bertan parkinga egin zuten arte. Ordutik, orain dela 3-4 bat urtez geroztik, Gabriel Zelaiako zelaian topatzea da ohikoena.
Duela 3-4 bat urte daramazkite Gabriel Zelaiako zelaian jokatzen.
«Eguraldi ona edo txarra egin, ahal dugunean elkartzen gara»
Ekuadortarrentzat «bizio sanoa» dela diote Guaman eta Garzonek, eta «engantxatuta» daudela onartzen dute. Horregatik, udara edo negua izan, entrenatzera joaten dira beti: «eguraldi ona edo txarra egin, ahal dugunean elkartzen gara. Ordu edo egun zehatzik gabe, whatsappez abixua pasa, eta berehala zabaltzen da».
Nesken taldea, bereizgarri
Hernani eta inguruko ekuadortar asko elkartzen dira herriko zelaian, baina Hernanik, inguruko herriekin konparatuta, badauka berezitasun bat, Carmen Guaman bultzatzaileak harrotasunez onartzen duena: «Hernani da nesken taldea duen herri bakarra. Orain, hiru talde osatzeko aukera izan dugu».
Txapelketa, duela bi aste
Hori aprobetxatuz, nesken txapelketa egitea bururatu zitzaion Guamani: «txapelketa haundia egin nahi genuen, Madrileko eta Logroñoko taldeak gonbidatu... baina hemengo neskek ez dute beraien aurka jokatu nahi, beraiek profesionalak direlako. Orduan, ‘ahizpen’ arteko txapelketa egin genuen, aurrenekoz». Horretarako, AMHERren laguntzari esker, La Caixak sariak eta dominak eman zizkieten txapelketarako. «Eskerrak eman nahi dizkiogu La Caixari opariengatik, eta baita ere langile bat egon zelako hemen gurekin, prestaketa lanak egiten».
Txapelketa eguna gainera, ez zen nolanahi aukeratu. Ekuadorreko Independentziaren aurreneko oihua ospatzen den egunaren bueltan, abuztuaren 10ean, egin zuten torneoa, beraz, festa berezia izan zen inguruko herrietako ekuadortar guztientzat: bazkari tipikoa, Ekuadorreko bandera, musika tradizionala...
Sentsazio ezinhobearekin joan ziren denak etxera, horregatik diote: «ea datorren urtean errepikatzeko aukera dugun; zerbait politagoa, kanpoko jendearekin... Guk nahiko genuke!».