Atzo lehertu zen festa, eta CD Hernani eta Xalapartako kideek bota zuten aurtengo San Joanetako aurreneko etxeferoa. Baina hori salbuespen bat besterik ez zen izan, izan ere, Hernanik aspalditik dauka etxefero jaurtitzaile bat, Juan Bautista Iturralde da bera, baina Lagarti ezizenagatik da ezagunagoa.
Portukoa da bera, eta bertako festak erabakigarriak izan ziren gaur egun bere hobbiea den horretan. Auzoko festetan hasi zen etxeferoak botatzen, eta gero, kasualitate hutsez bukatu zuen Udaletxeko balkoian: «Ezponda alkate zela, 1987-1991 legealdian, langabezian negoen eta Jai Batzordean sartu nintzen. Orduan, Iñaki Eizmendi zen Kultura delegatua, eta berak eskatu zidan San Joanetako etxeferoak botatzeko». Ordutik, ezinbesteko zita du Lagartik Udaletxeko balkoiarekin: «herriko festetan suziriak botatzeak harrotasuna sentiarazten dit», dio berak.
252 suziri botako ditu aurten Iturraldek.
Txupinazoa, berezia
San Joan bezperako txupinazoan bakarrik aldatzen du kokalekua. Orduan, Udaletxeko balkoia libre utzi, eta bera teilatura igotzen da, eta protagonismoa omenduei uzten die: «egun berezia denez, potentzia haundixeagoa dituzten suziriak botatzen ditut teilatutik. Gainera, hor bakarrik egoten naiz, ez dit inork ikusten».
Ekintza nabarmenenetan, beti hor
Festetako egitaraua oso zabala denez, Iturraldek ezin ditu ekintza guztiak iragarri. Hori kontuan izanda, Udalak askatasun osoa uzten dio, nahi duen ekintzen aurretik etxeferoak botatzeko. Horregatik, berak dio: «normalean ekintza nabarmenetan botatzen ditut: Azeri Dantzan, aurreskuan, buruhaundietan....».
Horrez gain, badago ekintza bat inoiz huts egin ez duena: sokamuturra. Eguneko aurreneko suziria botatzen du goizeko 07:30ak aldera, eta berak dioenez, horrela «goizero egun ona ematen diet hernaniarrei».
Bestalde, gaueko berbena, kontzertu eta antzekoetan normalean ez du inoiz botatzen.
252 suziri, bost egunetan.
«Normalean ekintza nabarmenetan botatzen ditut: Azeri Dantzan, aurreskuan, buruhaundietan...»
Ez dauka zehaztuta ekintza bakoitzean zenbat etxefero botako dituen, baina Udalak erosten dituen guztiak botatzen ditu bost egunetan: «azken egunerako asko sobratzen badira, azkeneko eguneko arriadan eta zezen suzkoan botatzen ditut denak, ez da batere geratzen».
Aurtengo jaietarako 21 dozena suziri erosi ditu Udalak, denera 252. Horiek guztiak Santa Barbara estilokoak direla azaldu du Iturraldek: «lehen potenteagoak bota izan ditut, baina orain Eusko Jaurlaritzak debekatu egin ditu».
San Joanetan, bestelako lanik ez
Lagartik modu berezian bizi izan ditu San Joanak, eta hala disfrutatzen du berak. Etxeferoak botatzea, hobbie moduan hartzen du, baina disziplina puntu bat ere badauka. Egun horietan, bere jaiegunak ez badira, jai hartzen du, eta ez da lanera joaten. Eta beste hainbat erokeri ere egin izan ditu: «Koadrila egunean Hernanin bazkaldu izan dugunean, bazkaritik altxa izan naiz; Udaletxetik suziriak bota, eta bazkarira buelta egin izan dut».
Beldurtuta, haurrak
Herritarren artean ezaguna da jada etxefero jaurtitzaile bezala; horregatik, herritarrek askotan kalean geratzen diote: «normalean antzeko gauzak esaten dizkidate: «esnatu egin diguzu» edo «haurrak beldurtzen dira», eta horrelakoak». Baina, berak umorearekin hartzen ditu, jaiak dira eta!