«Ezjakintasunaren aurrean, gure eskaria da, gelditzeko; gero damua, zertarako?»

Errauskailuek osasunean era­giten dituzten ondorioak bil­du dituen txostena egin du­te Gipuzkoako 25 mediku in­gu­ruk osatzen duen taldeak, eta horietako bik, Koro Za­ba­leta hernaniarrak eta Jose Luis Paulinek, hitzaldia eman­go dute gaur, 19:00etan Bite­rin.
Koro Zabaletarekin batean, talde horretako kide da, baita ere, Ina Idarreta hernaniarra.

Errauste Plantek osasunean eragiten dituzten ondorioak aztertuta, zein da ondorioa?
2004an Txingudiko erraus­te­gia egiteko asmoa zegoenean sortu zen Gipuzkoako mediku talde hau, eta Zubietako erraus­tegia egiteko asmoa ber­piztu de­ne­an, berpiztu da be­rriro taldea. Ordutik ar­gi­ta­ra­tu den biblio­gra­fia egunera­tu dugu. Publi­ka­zio asko izan dira, eta sail­ka­pena egin dugu. Ikerketa zailak dira. Horre­ga­tik, metodologi­ko­ki ondo egi­nak daudenetan oi­narritu ga­ra, eta bai, erraus­kailuak kal­tegarriak dira osa­sunarentzako, gai toxikoak isurtzen baitituzte.

Zein dira kalte nagusiak?
Azpimarragarrienak dira, min­bizia kasuen eta minbizia dutenen hilkortasun tasaren igoera. Bestalde, jaioberrietan malformazioak ere eragiten ditu giltzurrunetan, edo erbi-ezpain kasuak areagotzen ditu.  

«Metodologikoki ondo eginak dauden ikerketetan oinarritu gara, eta bai, errauskailuak kaltegarriak dira osasunarentzako»

Errauskailuek isurtzen dituzten gai toxikoak tratatzeak konponduko luke arazoa?
Egungo errauskailuek filtro hobeak dauzkate. Partikula txikiagoak isurtzen dituzte. Baina horrek ez du esan nahi ez direla kaltegarriak. Ez da­go daturik. Ikerketa behar da. Eta ikerketa horiek egiteko, gutxienez, 10 urteko espo­si­zioa behar da, OMSek esanda (Osasunaren Munduko Era­kun­dea), ondorioak antze­man eta demostratzeko. Be­gi­ra zer gertatu den ami­an­toa edo tabakoarekin. Zu­hu­rrak izan behar dugu. Ziur ezin dugu esan, kausa-efek­tua zein den, baina susmo txa­rrak badauzkagu, dagoeneko.

Zenbateko distantziako eremuan eragin dezake errauskailuak?
Ikerketa gehienak 5-10km ar­te­­ko distantzietan egin dira. Baina oso gutxi dago ikertua, lurra edo ura kutsatzen duten par­tikulen inguruan. Gai­ne­ra, badakigu pilatu egiten direla. Eta ez dago ikerketarik. Nahiz eta urruti jarri, agian, filtratu egin daitezke. Ezjakintasu­na­ren aurrean, gure eskaria da gelditzeko; gero damua, zer­tarako? Europan 2020rako errauskailu kopurua gutxitu egin nahi da, eta gu, berri bat egitera goaz...

Gertuko errauskailuek eragin dituzten kalteen berri badaukagu?
Estatu mailako ikerketa ba­da­go, minbizi kasuen hil­kor­tasun maila areagotu dela azaltzen duena: Bizkaian, Ta­rra­gonan edota Madrilen kon­tzentrazioa dago. Biz­kaian, Zabalgarbi ireki eta hi­ru urtera egin zen ikerketa, bai­na goizegi zen ondorioak ikusteko. Ezin esan, argi eta garbi, baina ikerketa guztiak bide berera jotzen dute.

Birziklatze plantek ere kalteak eragiten dituztela usteko duenik izango da...
Gu ez gaude sistema baten edo bestearen alde. Ez dau­ka­gu horretan sartzeko as­mo­rik. Talde bezala, nahi du­gu­na da hau guztia mahai gai­ne­an jarri; datu objektiboak eman, erabakiak hartu behar di­tuz­tenek kontuan hartzeko.

HERNANIN ZERO ZABOR
Hurrengo hitzorduak:
- Bihar, asteartean, 19:00etan udale­txeko Plenoan, Zubietako errauskailuaren kontrako mozioa aurkeztuko du Hernanin Zero Zabor taldeak. Atxikimenduak biltzen ari dira hernaninzerozabor@gmail.com helbidean.
Dagoeneko sinatu dute: Hernanin Zero Zabor, San Joan Konpartsa, Pala taldea, Sutu Jaiak, Bilgune Feminista, Kooperazio taldea, Hernaniko Bertso Eskola, Ereñotzuko Auzo Elkartea, Ereñotzuko Auzo Udala, Osiñagako Auzo Elkartea, Liletak taldea, Natza kultur elkartea, LAB sindikatua, Ernai eta CCOO Euskadik.
- Igandean, 08:30etan Plazatik abiatuta, Zubietara martxa.