«Eraikinen mantenimendua azken momentura arte uztea da okerrena»

Hitzaldia emango duzu gaur eraikinei egiten zaien azterketa teknikoen inguruan. Zer dira eta zertarako balio dute?
Dokumentu bat da, oso kon­pletoa. Diagnostiko bat egiten da, eta bertan zehazten da izae­ra kolektiboa duten etxe­bi­zitza edo eraikinen kontserba­zioa. Hiru atal ditu: eraikina­ren azterketa, irisgarrita­su­na, eta energia efizientzia. Az­ken bi hauek 2013a geroztik ge­hitu dira, eta ematen duten in­formazioa oso interesgarria da.

Herritarrek ematen al diote garrantzia halako azterketei?
Askok uste dute inposizioa bat dela, paper bat betetzea bezala. Eta hortik haratago dijoa. He­rritarrek ez dakite oso prak­ti­koa eta erabilgarria izan dai­te­keela. Dokumentu honi es­ker jakin dezakete zein den modurik egokiena erai­kinak ondo mantentzeko; eta baita ere, zenbatekoa den prozesu horretan aurreztu dezaketen dirua eta denbora.

Dirua eta denbora aurreztu litezkeela diozu. Nola?
Eraikinek mantenimendua be­­har dute, eta horren in­gu­ruko kontzientziazio gutxi dago. Etxebizitza blokeetan as­ko­tan esaten da, denena dena ez dela inorena. Askotan gau­zak utzi egiten dira, beste erre­mediorik ez dagoen momen­tura arte, eta hori da egin daitekeen oke­rre­na. Kasu horietan, erremedioa zailagoa izaten da, eta diruz ere, garestiagoa. Eta bizila­gu­nen artean ere, buruhausteak  eta liskarrak sortzen dira. Kasu batzuetan eskatzen dute inspekzioa, baina gutxitan.

Herritar guztientzat da beraz interesgarria gaurko hitzaldia.
Bai, gaur egungo gizartean ia guztiok bizi gara ko­mu­ni­ta­tean. Gonbitea luzatzen diet: honen inguruan ideiarik ez duenari; epe motzean gisa honetako azterketa bat egin behar duenari; 48-50 urte inguru dituzten erai­kinetan bizi direnei, bi urteren buruan gisa honetako ikerketa bat egin beharko baitute;  eta baita ere etxean obraren bat egin nahi dutenei.
Hitzaldia ulerterraza izan­go da. Galderak egiteko aukera ere izango dute, eta bide batez, dituzten zalantzak argitzekoa.

Komunitateentzat tresna interesgarria dela ere aipatu duzu.
Aipatu dudan moduan, erai­ki­naren diagnostiko bat egingo zaie, eta honen egoeraren be­rri izango dute. Arazoak zein­tzuk diren identifikatuko dira, eta ahal den neurrian, nondik datozen. Arazo hauek larriak di­ren ere zehaztuko da, eta zein­tzuk diren eman beha­rreko pausuak.
Arazorik ez dagoen kasue­tan, hondatzea saihesteko go­men­dioak emango dira. Azken finean, bilatzen dena da per­tsonen segurtasuna eta bizi­tzeko baldintzak hobetzea.

Zeintzuk dira inspekzioa baliogarria izateko eman beharreko pausuak?  
Lehenik eta behin, garran­tzi­tsua da lana aditu bati eska­tzea. Profesional hau indepen­dentea izatea gomendatzen dut, komunitateak berak kon­tratatzea. Eta noski, lan guz­tiek bezala, honek ere koste bat du. Saldoetaz ez fidatzea da nire gomendioa. Argi izan behar da, bi pisuko inspekzio batek eta berrogei pisuko batek ez duela koste bera izango.

Eta nora jo behar da profesional hori kontratazeko?
Arkitekto batengana. Komuni­tateak ez badu kon­fiantzazko arkitekto bat, Ar­kitekto Elkargo Ofizialerara jo dezake. Ar­kitektoak erai­kinaren historia eskatuko dio, eta egin diren obrak eta izan diren arazoak zehaztu beharko dira bertan, egon badira behintzat. On­do­ren, bis­ta edo azterketa egin­go da; eta segidan, analisia eta dokumentuaren erredakzioa.

Gaur Hernanin emango du­zue hitzaldia, baina ez da ba­karra. Arkitekto Elkargo Ofizialak hain­bat hitzaldi antolatu ditu.
Gipuzkoako iniziatiba bat iza­ten ari da. Informazio falta su­­matu dugu. Herrita­rren­ga­na, bere ingurunera gertu­ra­tzea garrantzitsua iruditu zai­gu. Azalpenak eman eta la­guntza eskaintzen diegu. Hi­tzaldi in­formalak dira, kezka eta za­lantzak argitzeko balio­garriak. Bizilagun elkarteek antolatzen dituzte hitzaldiak, inguruan dagoen beharra ikusten baitute. Hernaniarrak gonbi­datuta daude gaurko saiora.