«Independentismo katalana da bizitza hobe bat izateko itxaropena, identitate kontua baino»

Katalunia: bai, bai. Zer esan nahi duzu?
Zaila izan da kontsultaren deialdira iristea, erabat inde­pendentistak ez diren indar po­litikoak batuz. Indepen­den­tismo herrikoiak egin du pre­sioa, kontsulta egiteko. Au­rre­neko bai horrek dio Katalunia estatu bat izan behar dela, baina izan daiteke Espainiari lotutako estatu federal bat ere. Bigarrenak, be­rriz, dio estatu hori inde­pendentea izan behar dela. Beraz, Katalunia inde­pen­den­te bat izateko, Bai-Bai bozkatu behar da. Zaila da, baina ezinezkoa ez.

Uste duzu kontsulta egingo dela eta baiezkoak irabaziko duela?
Zerbait pasako da azaroaren 9an. Espainiako gobernuak ez du onartzeko asmorik izango, eta ez dakigu ze jokabide har­tuko duen. Horrek konde­natuko du parte hartzea. Eta emaitza, are eta zailagoa da asmatzen. Une honetan, inde­pendentziak duen babesa %50etik gorakoa da, eta %80ak bozkatu nahi du. Baina horrek ez du ezertarako balio hautes­tontzirik gabe.
Independentismo kata­la­nak ez dauka zerikusirik iden­titatearekin: mugimendu poli­ti­ko bat da, herrialde ez­ber­din bat egiteko, hobea, justuagoa eta demokratikoagoa, denon­tzat. Kontua ez da espainiarra edo katalana izatea; bizitza ho­be bat izateko itxaropena baizik.

Hitzaldia emango duzu gaur, kulturaren biziraupenaz, esta­­­­turik gabeko nazioetan. Beharrezkoa da indepen­den­tzia Euskal Herriarentzat? Posible da?
Euskal Herria eta inde­pen­dentziaren arteko harremana, euskal herritarrok konpondu behar duzue. Herri baten etor­kizuna, herriak berak erabaki behar du, demokratikoki, mo­du baketsuan eta ilusioz. Beste kontu bat da estaturik gabeko nazioena: istripu historiko bat da. Baina ez dago legerik, hori aldatu ezin dela dioenik. Nazioa existitzen bada, iraun­kortasuna ukaezina da, eta horrek bakarrik, eskubidea ema­ten du etorkizuna plan­te­a­tzeko. Eta gehiengoak era­ba­ki dezala.

Esan izan duzu, indepen­den­tziak aurrera egin duela, Espainiak duen itolarri ekono­mi­koari esker. Nahi­koa da hori independentzian siniste­ko?
Ez da ekonomia bakarrik, pro­iektu kolektibo bat praktikan jartzeko gaitasuna baizik, es­pai­niakoarekin bat egiten ez duen proiektu bat. Alegia, ezin da guztiz katalana izan Espai­nia­ren barruan, Espainiako eredu ekonomiko, sozial, kul­tural eta linguistikoak baldin­tzatzen gai­tuelako. Norbait espainiar baino gehiago kata­lana sentitzea irain­­garria dela uste duten bi­tartean, arazo bat izango dugu.

Cronica de la Independencia liburuan, imaginatu duzu nolakoa izango den Kata­lu­nia independentea, 2037. urtean.
Liburua joku bat zen. Hiru gauza planteatu nahi nituen: independentziaren prozesua uste baino errazagoa izan daitekeela; etorkizuna itxaro­pentsua eta positiboa izan daitekeela; eta 2037ko Kata­lunian proposatutako guztia, ez dela posible eskumen autonomikoekin bakarrik.