Hernaniko ikasleek ez dute nolanahi ezagutzen herria. Azken 10 urteetan gaiez gai aztertu dute Hernani, Eskola Agenda 21 programa barruan. Aurten Elikadurari buruz aritu dira, eta aurretik landu izan dituzte, Mugikortasuna, Ura, Biodibertsitatea eta Aniztasun Kulturala... urteotan hainbat konpromiso hartu dituzte, eta bete ere bai. Geratu dira egin gabekoak ere. 10 urte pasata, balorazio txiki bat egin dute, eta joan den astean erakusketa berezian erakutsi zuten. Aurten ikasitakoak azaldu zituzten, eta 10 urteotako emaitzak.
Elikadura, aurtengo gaia
Aurten ikasi dute bertako produktuak jateak duen garrantzia, eta ikasi dute baita ere, hernaniar gehienek supermerkatuetan egiten dituztela enkarguak, eta osasun ona izateko fruta gehiago jan behar dela, eta litxarkeria gutxiago...
Hainbat proposamen ere egin dizkiote Udalari, eta hark konpromisoak hartu ere bai, adibidez, bertako produktu eta denda txikien aldeko kanpainak egitea, edo gurasoentzat hitzaldiak prestatzea, edo osteguneko azoka Atsegindegira pasatzea euri egunetan...
Herriko festetan etorkinekin elkarlanean ekitaldiak
Urtero gai baten bueltan ibiltzen dira, eta 8.000 ikasle inguruk lantzen dute Hernanin, bakoitzak bere neurrian. Hartzen diren konpromisoak betetzeak, herriko panorama ere aldatzen du, inondik ere. Adibidez, 2011 eta 2013 artean bi gai landu ziren: biodibertsitatea eta aniztasun kulturala. Han ateratako hainbat ideia, dagoeneko egiten dira Hernanin: etorkinei euskera ikastaroak dohainik ematea, edo herriko festetan etorkinekin elkarlanean egindako ekitaldiak jartzea.
Biodibertsitatearen gaian, herriko parkeetan kabi-kutxak jarri dira, eta babestutako bizidunen bilduma osatu da. Bete gabe geratu da, Nere Borda parke botanikoan zuhaitzen izenak berritzea, adibidez.
Gai bat izaten dute urte batean edo bitan jorratzeko, eta 8.000 ikasle inguruk lantzen dute Hernanin, bakoitzak bere neurrian.
«Ez jolastu urarekin»
Gai unibertsala izan zen 2009 eta 2011 artean landu zutena ere: ura. Ura neurrian erabiltzeko eskaera egin zuten, eta gomendio nagusi bat, «Ez jolastu urarekin». Ur txorroetan ura aurrezteko sistemak jartzea, bi botoidun zisternak komunetan... Orduan eskatu zuten baita ere, herriko iturriei erreparatzeko edo mantenimendua egiteko, eta horiek nahiko txukun egin omen dira. Informazio eta sentsibilizazio kanpainak ere egin dira, ura neurriz erabili eta erreka ertzak txukun mantentzeko. Bete ez diren konpromisoak, txakurrentzako iturri egokiak jartzea gainerakoak ez ditzaten erabili, edo euri ura erabiltzea kaleak garbitzeko.
Oinez ibiltzeko ohitura, eta garraio publikoa erabiltzea
Mugikortasunari buruz lan haundia egin zuten hasierako bi urteetan: 2005 eta 2007 artean. Orduan proposatutako hainbat gauza egin dira gerora, bidegorriak luzatzea, herri eta ikastetxeetara, bizikletak aparkatzeko lekuak jartzea, espaloiak zabaldu eta berritzea, gaizki aparkatzea zigortzea... Orduko eskaeretatik, eskolara oinez ekimena ez da egin, adibidez, eta Urumea-Elkano eraikineko parkina kentzea ere ez da egin. Puntu ezkutu edo beltzetan argiak jartzea, zaratak gutxitzeko hesiak jartzea... horiek egin dira.