Baratze bat nahi dizut egin... (abeslaria: Pier Paul Berzaitz)

( Jexux Eizagirre Portillo ) Segundo Montes zen misiolari bat, El Salvador lurretan hil zutena Ellakuria euskaldunarekin batean. Egun, Segundo Montes da: lur hartako herri bat (bere hitzetan Comunidad). Pakean bizi nahi dute. Haien gaurko borroka: eguneroko premiak: jan, jan­tzi, osasuna, eskola... Horie­tako premi bat: ura. Urrundik ekarri behar dute. Presa egin behar da; ubideak; estolderia... Ez daude bakarrik. Badute beste `segundomontes´ eta `ellakuria´ batzuen laguntza: Alemaniako jendea... baita... Euskal Fondoa, Zizurkil, Billa­bona, Aduna eta Asteasuko udalak ere. Elkar lanean ekarriko dute ura. Eta, urarekin batean: garbitasuna, baratzeak... Horra zer duten amets. Pedro Mari Otaño zen ber­tsolari bat, Zizurkilen jaioa eta Argentinan hil zena (emigrante). Txirritaren hainbat bertso (Kubako gerra kolonialistari...) Otañori ikasiak dira. Egun, Pedro Mari Otaño da: Zizurkilgo eskola. Segundo Montesen duten eskolarekin dago anai-arreba egina. Elkarri ematen diote norberaren kulturaren berri: ohiturak, kantak, zer gela duten, zer jaten duten... Bi eskolek dute baratze bana. Segundo Montesen duten baratzea da: ikasleek jaten ikas dezaten. Pedro Mari Otañokoa: pedagokikoa. Pedro Mari Otañoko ikasleek, baratzean, ateratako `produkzioa´ (barazki, eta intxaur batzuk) saldu egin dute, 180 eurotan. Baita Segundo Mon­tesko anai-arrebei bidali ere. Gezurra dirudi zer egiten duten 180 eurokin. Peoi baten jornala: 11 euro, lan-eguneko. Eta ez dute egunero lanik aurkitzen. Pentsa. Nahi badugu ikasi zer izan garen Ameriketako herrien-tzat, erreparatu besterik ez dugu Pedro Mari Otaño ber­tsolariari, eta Pedro Mari Otaño eskolari: batzuetan izan gara kolonialista; bestetan, emigrante, misiolari... eta, orain, anai-arrebak. Lehengo batean, Segundo Monteskoak etorri ziren Pedro Mari Otañora, urtero bezala. Eta urtero bezala liburuak-eta, eman zizkien hemengoek hangoei. Aurten, beste zerbait ere eman diete: haziak. Hango baratzean erein... eta... amets egiteko. Baratze bat nahi dizut egin, nire amets sekretuekin... dio kantak.