´Gipuzkoa aurrera?`

( Julen Lizaso Aldalur *Erredakzioan euskeratua ) Kontsumitzen ditugun produktuen bidez, denok gara ´sortzaile kideak` plataforma petrolifero, zentral nuklear, autopista, errausgailu, hondatutako baso, ibai eta itsaso isurketa, atmosfera kutsatu, basamortu bihurtutako lur, gizarte pobre, etabarrena. Kontsumo arduratsuari bu­ruzko hitzaldian nabarmendu zen bizimodu iraunkorra arte bat dela eta pertsona bakoitza (edo erakundea) generazio arteko elkartasunaz, betebehar morala duela planetaren bere ´partzela` iraunkorra izateko. 80. hamarkadan Lurraren ahalmena gainditu genuen eta ordutik zor ekologiko egoeran gaude eta hondamendiaren bidean joera ez bada aldatzen. Zer egiten dugu edo ez du­gu egiten egoera honetara iristeko?, ondorengo metaforarekin azaldu zuen: imaginatu de­zagun bufe libre batean gaudela eta egunero ilarako lehenengoak garela; zenbat janari hartuko dugu?, irentsi dezakegun guztia atzetik dauden pertso­nen­gan pentsatu gabe edo ko­pu­ru egokia gainerakoek ere ja­teko aukera izan dezaten?. Ho­rre­la, iraunkortasunak berekin dakar kon­tziente izatea gure erabakiek izan ditzaketen on­do­rioak; oztopo haundiena da ezjakintasuna ´aurrerapen` zien­tifikoan eta teknologikoan dagoen gehiegizko konfiantzagatik. Iraunkortasuna helburu bezala edo obligazio bezala hartzen da eta ez borondate onean eta agintarien eta herritarren kontzientziazioan oinarritzen den zerbait bezala. Parametro berri honek exigi­tzen du PIBen kalkuluan sar­tzea... hamarkadak dira eskaera egina dagoela. Gizakiaren arrasto ekologikoa estatuan 5,7 ha/urtean da bataz beste. Usurbil, Hernani eta Oiartzunen 4 aldiz txikiagoa da Gipuzkoako gainerakoeekin konparatuta, zeintzuk oraindik kutsatu egiten dituzten zabortegiak beren zaborren %80arekin. Biomasa forestalaren bidez eta zaborra masiboki erreta energia elektrikoa sortzearekin tematuta daude, kutsatzen ja­rraitzeko eskubidea manten­tzen dute eta ez birziklatzeko obligazioa. Bi proiektuok energetikoki aztertuz pobreak dira, baina errentagarritasun haundia ematen dute ekonomikoki e­statuak ematen duen hobaria dela eta energia elektrikoa sor­tzeagatik, uzten den arrastoa kon­tuan hartu gabe... bufeko ilaran beti lehenengoa izateak dituen abantailak.