Koadrilak lokaletan elkartzeko joerak gora egin du nabarmen azken urteotan Hernanin. San Joanak eta urtean zehar izaten diren beste hainbat festa egun seinalatuak izaten dira lokal hauetan, festa, modu berezian bizi izaten baitute. Hernaniko auzoetan, garai batean lokal komertzialak zirenak bihurtu dira gazte-lokal gehienbat; horietako asko Lizeaga eta Gartzia Goldaraz auzoetan daude. Hernaniko Kronika Larramendi kaleko gazte-lokal bateko koadrilarekin bildu da, San Joanak nola bizi dituzten jakinminez. Hogei lagun inguruk osatzen dute koadrila, 27-28 urteren bueltakoak guztiak. Orain lau urte hartu zuten lokal bat alokatzeko erabakia eta gaur dute, San Joan bezperako laugarren afaria.
San Joan bezpera eta Koadrila Eguna, topera
Festa giroa nabari da lokalera sartu bezain pronto. Pareta eta sabaiak kolore bizi biziak dituzte: «dekoratu egiten dugu, aipaingarriak San Joanetako erritualaren parte dira» diote Aitziber eta Nagorek, koadrilako bi kideek.
Gaur dute festetako egun haundia, koadrila ia osotasunean elkartzen den eguna, eta azken preparatiboekin hasiak dira: «afaltzera elkartzen gara, baina janaria ez da gure ardura nagusia izaten. Pizza edo bokatak izaten dira urteroko menua; aitzakia perfektua, elkarrekin egoteko». Musikak ere badu lekua, hain gau berezian. Afalostean lokalean bertan hartzen dituzte aurreneko tragoak: «afaldu eta gauerdia pasa arte elkarrekin hartzen ditugu lehendabiziko tragoak. Aurretik aukeratutako musika lagun izaten dugu ordu horietan; dantzatu eta jai giroan bete-betean murgiltzen gara». Urumea Txarangaren instrumenduak ere lokalean gordetzen dituzte eta urteroko zitara, gaur gauekora, bertatik ateratzen dira: «guretzat plan perfektua izaten da. Gure lokaletik ateratzen da txaranga, eta gu atzetik, Kaxkoan barrena gora eta behera, atzera eta aurrera, festa giroan murgiltzera».
Koadrila Egunean izaten dute San Joanetako bigarren kedada. Ederki etortzen zaie lokala egun honetan, baina ez festarako; kasu honetan, deskantsurako. Lokaletik kanpo bazkaltzen dute eta nekatzen joan heinean, lokalera gerturatzen dira: «siestatxo bat egitera gerturatzen dira batzuk; gauerako indarrak berreskuratzera besteak. Iluntzean bokata edo pizzak eskatu, eta elkarrekin afaltzen dugu askotan. Kasu honetan, festa bukatu egiten dugu, lokalean».
«Elkar gehiago ezagutzeko balio izan digu lokalak»
Era guztietako iritziak zeuden koadrilan, debatea lokala hartu edo ez zenean. Orain, urteak pasa eta bizitakoa baloratzerako orduan, atzean geratu dira iritzi ezberdin haiek: «tabernaren batean elkartzen ginen lehen. Bakoitzak gertukoen sentitzen zituen hiru edo lau lagunei deitu, eta listo... guztiak tarteka elkartzen ginen. Orain, deitu beharrik ez. Beti dago norbait lokalean, eta lehen egunero egoten ez ginen lagunekin ere, harreman estua dugu orain. Betidanik koadrila berekoak izanda ere, azken urteetan gehiago ezagutu dugu elkar, eta hori ederra da».