Hernanin bada, Florida poligonoan Landare parean, tisu paper industriala egiten duen enpresa bat: Gureola Celulosas de Hernani S.A. Gureola 1912 urtean jarri zen martxan, beraz, aurten 100 urte betetzen ditu. Horrek ospakizunetarako kontua izan beharko luke, baina bestelako egoera bizi du enpresak: abuztutik produkzioa geldituta, enpresa hartzekodunen prekonkurtsoan, langileak mobilizazioetan, 47 familiaren etorkizuna jokoan... Kronikak Gureolako komitearekin, hau da, langileen ordezkaritzarekin hitz egiteko aukera izan du. Gureolaren egoera ezagutzeko aukera ere izan du bertatik. Enpresak, berriz, ez du adierazpenik egin nahi izan.
«30 lanpostu gehiago
sortuko omen zituzten»
Gorka Olazabal Gureolako langileen ordezkariak azaldutakoaren arabera, 2010 urte bukaeran-2011 urte hasieran, bi enpresaren esku geratu zen Gureola. Gure Tissue eta Web Ray dira enpresa horiek. Fernand Brule kanadarraren esku dago lehenengoa eta bigarrena Alex Artaza bilbotarraren esku.
Langileen ordezkariak dioenez, sekulako proiektu eta ideiekin hartu zuten Gureola, baina ez dira gauzatzen joan. «Garai hartan enpresa ez zegoen egoera onenean, baina martxan zegoen eta beraien proiektuekin lasaitu egin ginen. 30 lanpostu gehiago sortuko zituztela ere esan zuten».
Uholdeak ere izan dira bitarte honetan (2011-11-06) eta sekulako triskantza eragin dutela nabarmendu du langileen ordezkariak. «Metro eta erdi inguru hartu zuen urak eta leku batzuk erabat. Makina nagusia ere izorratu egin zen. Hiru astez geldirik egon zen produkzioa, baina gu bertan aritu ginen garbiketa lanetan. Hiru astetan martxan ginen berriz, baina handik aurrera enpresa gainbeheran hasi zen». Langileen ordezkariaren esanetan, efektibo gabe geratu zen enpresa eta CellMark finantziera suediarrarekin hasi zen lanean. «Hark erosten zuen materia prima eta %5 garestiago saltzen zigun. Ondoren, hemen landutako produktua ere berak saltzen zuen eta bertatik beste %5 hartzen zuen. Beraz, Gureolari %10eko galera eragiten zion», dio.
Oinarrizko materialik gabe, San Joan inguruan
San Joan inguruan hasi ziren kezkatzen langileak. «Oinarrizko materiala falta zela konturatu ginen: enbalatzeko plastikoa, produktu kimikoak, mandrilak (papera biltzen den erdiko kartoia), zeloa… Soldatak atzeratu ziren eta uztailaren 27an bilera egin genuen. 15 eguneko geldialdi teknikoa egingo zela esan ziguten. Seguruei leporatzen zieten egoera horretan egotea». Uztailaren 28an, berriz, argia mozteko arriskua zegoela jakin zuten. Azkenean, Iberdrolak moratoria bat eman zien abuztuaren 1 arte. «Baina abuztuaren 1a iritsi zen eta enpresak likideziarik ez zuenez, argia moztu ziguten. Ordutik argirik gabe gaude», azaldu du Olazabalek. Momentu hartan nagusirik ez zegoela eta zer egin ez zekitela geratu ziren langileak. «Azkenean, oporretara joateko ordena eman ziguten, baina asanbladan erabaki genuen ezetz, bertan jarraituko genuela. Ez genion oporrik zor nahi enpresari».
Uztailetik hartzekodunen prekonkurtsoan
Nagusiak pixkanaka azaltzen joan ziren eta langileek jakin zuten Gureola hartzekodunen prekonkurtsoan zegoela uztailetik. «Uztailaren 27an egin genuen bilera baino lehenagotik zegoen prekonkurtsoan eta ez ziguten ezer esan», dio langileen ordezkariak. Horrek esan nahi du, Gureolak 4 hilabete dituela egoerari buelta emateko, hartzekodunen konkurtsoan deklaratu aurretik. Horretarako, daukan zor guztiaren %60a negoziatu beharko luke, hau da, hartzekodunekin akordio batera iritsi. Horrez gain, enpresak martxan egon beharko luke. Azaroaren 26an bukatzen da epea.
Bitartean, langileak zaintza lanak egiten
Gureolako produkzioa abuztuan gelditu zen eta langileek zaintza lanak egiteari ekin zioten, lapurretak eragozteko. Soldatarik jaso gabe aritu ziren lanean. «Enpresak ofizialki zor dizkigu uztaileko soldataren %10, abuztua osoa eta irailaren 17ra artekoa», dio langileen ordezkariak. Irailaren 17tik EREan dago enpresa eta parotik kobratzeko aukera badute behin-tzat. Orain, bikoteka banatu dira 8 orduko zaintza lanak egiteko.
Egunez nahiko ondo moldatzen direla diote, baina gauez beldurra pasatzen dutela, ilun baitago dena. Eta halaxe dela konprobatu ahal izan du Kronikak. Han ez da ez argirik, ez gasik, ez mugimendurik. Arratsaldeko 19:00etan, kanpoan argia egon arren oraindik, Gureola barruan leku ilunak dira nagusi, 3 pisuko eraikinean. «Bi orduro bueltaxka bat ematen dugu eraikinean zehar eta beldurra ematen du. Enpresa martxan zegoen garaian, lanean ari ginen egun batean lapurtzera sartu ziren eta orain errazago dute».
Zorra laukoiztu,
urte eta erdian
Langileek ez dute ulertzen zer gertatu den. «Gureola bideragarria da. Krisiak eragina izan du, baina ez hainbeste eta enpresa honek aurrera egiteko aukera zuen ondo gestionatu izan balitz. Ez dakigu zer gertatu den, baina urte eta erdian enpresaren zorra laukoiztu egin dute». Gainera, gehien produzitu duten urtea izateagatik zoriondu dituzte aurten langileak.
Lehenbailehen argitzeko gogoz
Langileak lehenbailehen zer gertatuko den jakiteko gogoz daude. «Bi aukera daude: enpresa hartzekodunekin akordio batera iristea eta martxan jartzea, edo ez lortzea akordiorik eta konkurtsoan deklaratzea». Azken kasu horretan, bide judiziala irekiko litzateke. «Konkurtsoan sartzen bada, %99ko aukera dago finikitatzeko. Orduan, langileok parora joango ginateke. Eta seguruena, enpresa subastatu egingo litzateke, osorik edo zatika».
47 familiaren etorkizuna jokoan: erdiak hernaniarrak, gazteak, ume txikiekin…
Gureolak 47 langile ditu. Horietatik 20tik gora hernaniarrak dira eta gehienak gazteak eta seme-alaba txikiak dituztenak. «28-40 urte artekoak gara gehienak eta 4 urtetan 8 ume inguru jaio dira, behintzat. Bi urteko hirukiak ere badira tartean», dio langileen ordezkariak.
47 familiaren etorkizuna dago jokoan eta bitartean ahal dutena egiten ari dira. Mobilizazioak ere bai. Astearte eta ostegunero Zinkoenean kontzentrazioa egiten dute 12:30etatik 13:00etara, konponbide eske. Olazabal pozik dago behintzat langileen artean bat egitea lortu dutelako eta baita sindikatuek ere. «LABek du gehiengo sindikala, ELAk sekzio sindikala du eta CCOOeko batzuk badira eta denak bide berean ari gara borrokan».