GAur egun auzoko bilgune bakarretakoa da Ur-Mia elkartea. Beti funtzio hori bete izan du elkarteak, aitzakia bat edo besterekin, auzoko zahar eta gazteak bertan ibili izan baitira beti. Juanito Sarobe da fundatzaileetako bat, eta 12 urtez izan zen bertako lehendakaria. «Jendetza bildu du Ur-Mia elkarteak, hasiera hasieratik. Baba jatea zela, ardi-zahar jatea zela... bola apustuak... beti jendea Ur-Mian». Joxe Zerain beranduxeago sartu zen elkartean, eta 4 urtez lehendakari lanetan aritua da. «Egunero jendea izaten zen Ur-Mian, eguerdian eta iñularrean. Astez ere, goizeko 02:00etan etxera joanda, igual-igual izaten zen».
Emakumeek sartzeko
aukera, beste soziedadeetan
ez bezala
Garai hartan, eta gerotxoago ere, emakumeek sarrera debekatua izan dute elkarte asko eta askotan. Bazkide egiteko aukera ez zuten hasieratik izan Ereñotzuko emakumeek, baina sartzeko aukera bai, beste elkarte gehienetan ez bezala. «Hasieratik garbi geratu zen hori, eta asko ibiltzen ziren emakumeak elkartean» dio Sarobek.
Omenaldia Txirritari,
Paulo Txikiari, Uztapideri...
Bertsoarekin eta kultura asko bultzatu zituen Ur-Miak, hasi zenetik. Urteroko bertso-saioez gain, Txirritari omenaldia egin zitzaion, eta baita monumentua ere, Latxen. «Monumentua egiten Anastasio aritu zen, eta gu laguntzen. Harriak motoetan ekarri errekatik, eta... Bi motori karroa erantsita aritu ginen. Geroztik beste bi omenaldi ere egin genituen: bat Paulo Txikiari, eta bestea Uztapideri» dio Zerainek.
Bertsoez gain, beste ekitaldietan ere beti parte hartu izan zuen Ur-Miak. Santa Ageda bezperako erronda ere orduan hasi ziren egiten, eta gaur egun arte iraun du. Dirua biltzen zen, auzoan beharra zutenentzat, eta hortik, arrakasta. 1965ean hasi zuten ohitura hori. Hernanitik Patxi Odriozola joan zen, kantuak erakustera.
Ezagunak ziren Ur-Miako eskurtsioak: Gernikara, Bermeora, eta baita erromeriak ere.
Tarragona, Xatur Agirre... soinua, kantua eta jaia
Erromeria gustokoa zuten Ereñotzun, garai hartan ere. Soinujoleak Tarragona eta Xatur Agirre; kantuan Altxo, Florian eta Ugalde... ez zen nolanahiko koadrila biltzen.
Sarobe eta Zerain gogoratzen dira beste festa batzutaz ere: apustuak. «Botila ardoa noiznahi jokatzen zen, bola zela edo toka zela. Bolan baita bazkaria ere, jokatzen zen: zaharrak gazteen kontra. Ni gogoratzen naizela, beti gazteek galtzen zuten». dio Zerainek. Sokatira apustuak ere bazuen sona: ezkonduak ezkongabeen kontra. Sarobe: «Juan Beasain gizon haundia zen, eta harek esaten zuen: gu eaman bihar bagaittue, ondo janda etorri biharko dittek!».
Kontuak kontu, orduan hasitako bideari segiko dio Ur-Miak gerora ere. Horren lekuko, gaurko eta maiatzeko ospakizunak.