Pentsioak hobetu, gaixotasun profesionalen azpierregistroarekin bukatu

Beste behin, Laneko Osasu­na­ren Nazioarteko Eguna  iga­rota, ha­rri­tu eta haserretu egiten nau sindikatuen eta Pen­tsi­odun eta Erretiratuen Elkarteek, gure belaunaldiari eragiten dioten minbizia edo arnas gaixotasun anitzen ja­to­rri profesionalarekiko du­ten utzikeria. Ahazte horren on­do­rioz gaixotasun profesionalen aitortzaren bidetik pentsi­oak eta bestelako konpentsazioak hobetzeko aukera gal­tzen dugu, baita gero alargunek jasoko dituztenak ere. 
Beharbada, ez dakite gaixotasun profesionalengatik Gi­zarte Segurantzako prestazioak ez direla erretiroarekin preskribatzen, edo beharbada ez dakite laneko minbiziak 10 edo 20 aldiz biktima gehiago sortzen dituela onartezinak diren lan istripuek baino eta hauek, gehienetan, erretiroa eta gero agertzen direla.
Lan jardunean, siderurgia, erai­kuntza edo bestelako sektoreetan ohikoa zen hauts, ke edo to­xikoak arnasten ziren giroan lan egitea eta gero gure sudurretatik “txi­piroi tinta” ateratzea. Arnas­tu­tako partikula askok, minbizia sortzeaz gain, gure birikak kalte­tzen zituzten.
Beraz, ez da inor harritu be­har, urteak igarota EPOC edo biri­ke­tako fibrosia, Silikosia, Asbes­to­sia edo lan jatorria duen minbiziaren bat diagnostikatzen badigute. Eskan­da­­luz­koa da gaixotasun pro­fe­sio­na­len azpierregistro ko­purua Eu­ro­pa mailakoarekin al­deratzen ba­dugu, bereziki min­bi­ziarena. Gaixotasun horien ja­torria bizi ohitura toxikoekin ezkutatzea ez da oso etikoa (erretzea, edatea …).
Hernanin, industriak duen presentzia handia, lantokietako arrisku higienikoekin eta minbizia arriskuen prebentzioari eman zaion garrantzia eskasarekin ba­tera dira minbizia eta arnas gaixotasunen epidemiaren kausa nagusia, eta tamalez, gehienen jatorri profesionala ezkutatu egiten da.
Argi dago “negar egiten ez duenak ez duela titirik hartuko”. Inork ezin du itxoin Admi­nis­tra­zi­o­ak berak aitortzea gaixotasunaren jatorri profesioanala, horrek era­giten duen prestazioaren ho­be­kuntzarekin, aurretik ez badugu, dagokien frogekin horren ja­to­rriaren erreklamaziorik egin.
Beharrezkoa da, beraz, Pen­tsi­o­­dunen Elkarteen eta sindikatu­en erreakzioa gaixotasun profesi­o­nal horien azpierregistroarekin bukatu eta gaixoen edo senideen pen­tsioak era esanguratsuan hobe­tzeko. Martxan dauden erreklamazioak geroz eta gehiago dira baita CCOO eta ASVIAMEtik lortu ditugun garaipenak, denon artean bidezkoa ez den egoera honekin bukatu dezakegu. Animo.

Jesus Uzkudun Illarramendi, Aktibista sindikala Lan Osasunaren defentsan