Ave Marian joan den urteko azaroan sortutako urmaelak zeresana ematen jarraitzen du. Albisteak sortzera predestinatuta dagoen burruntzi batek ekarri du gaia erdigunera; Orthetrum albistylum espezieko ar heldu batek, hain zuzen.
Iñaki Mezquita Aranzadiko ikerlariak topatu zuen horren ezohikoa den burruntzia, abuztuaren 25ean egindako esplorazioan. Mezquitak Kronikari aitortu dio «gehiegi espero gabe» iritsi zela Hernanira, baina harrituta bukatu zuen eguna.
Espezie bat topatzen dutenero aipu berri bat erregistratzen dute ikerlariek, eta Txitxi-burruntzi itsas zuriaren (Orthetrum albistylum) aipuak aspaldikoak ziren: «Iberiar penintsula guztian Gipuzkoan bakarrik aurkitu da. Orain arte, pare bat aipu kenduta, Txingudi inguruan ikusi da. Ave Mariako putzuan topatzeak sekulako poza eman zidan, azken urteotan oso aipu gutxi izan baititu espezie honek».
Aipatutakoaz gain, gisa honetako putzu txikietan ikusteko zailak diren beste zenbait espezie topatu zituen Mezquitak. Zerrenda batean bildu zituen ikusitako guztiak (orrialde honetan bertan ikusgai).
Zer du ba Ave Mariako putzuak?
Batenbatek galdetu dezake ea zergatik den berezia Ave Mariako putzua. Mezquitak argi azaldu du kokapena eta ingurua «oso aproposak» direla espezieen ugalketarako: «Guk animaliak ikusi ahal izateko ehizatzeko eta ugaltzeko lekua behar dute. Hori intsolazio ona dagoen lekuetan izaten da, leku eguzkitsuetan. Ave Marian eguraldi ona dagoenero zoratzen jarriko dira animaliak». Burruntziak ez ezik, tximeleta espezie mordoa ere ikusi zuen abuztuko egun sargorian, «20 espezietik gora!».
Putzuaren baldintzak are gehiago hobetzeko, ur ertzeko landarediaz hitz egin du Mezquitak: «Gauza bakarra falta du putzuak; inguruko landaretza altuagoa. Baina hori era naturalean konponduko da».
«Funtzio ederra bete dezake»
Herrian bertan horrelako baliabide bat edukitzea «bonbazo» bat da Mezquitarentzat. Ezinbestekotzat jo du herriko jendeak bertako ekosistemak eta biodibertsitatea ikustea eta ezagutzea: «Ave Mariako putzuak oso ondo bete dezake funtzio hori. Ikusgai dago, parke batean, jendea dabilen lekuan... Gertukoa da oso, eta gertukoa izateaz gain, aberatsa da».
Ceriagrion tenellum ar heldua.
AVE MARIAN AURKITUTAKO ODONATUEN ZERRENDA BURRUNTZIAK – ANISOPTERA Anax imperator Anax parthenope Libellula depressa Crocothemis erythraea Orthetrum albistylum Orthetrum coerulescens Sympetrum fonscolombii Sympetrum striolatum SORGIN ORRATZAK - ZYGOPTERA Ischnura graellsii Ischnura pumilio Ceriagrion tenellum Chalcolestes viridis AHALEZKO ESPEZIEAK Sympecma fusca Coenagrion puella Pyrrhosoma nymphula Aeshna cyanea Aeshna mixta *Espezie guztien artean Orthetrum albistylum da ezohikoena. |