Aurtengo San Joan jaiak gainean ditugu eta ohikoa denez, ekitaldi eta jarduera ugariz gozatzeko aukera izango dugu. Aurten, gainera, ezusteko berezi batekin datoz: Zea Mays, euskal talde maitatuenetako bat, Hernanin arituko da. Ekainaren 26an, 23:00etan, Gudarien plazan edo Atsegindegin eguraldiaren arabera izango da hitzordua. Eszenatokietan hogei urte baino gehiagoko ibilbidea eginda, Bilboko taldeak hainbat belaunaldirekin konektatzea lortu du, sentikortasuna, indarra eta bere hizkuntza zein kulturarekiko maitasun sendoa oinarri hartuta. Aukera paregabea izango da Zea Mays zuzenean entzuteko eta euskal musikaz eta festaz giro ezin hobean gozatzeko.
Zea Mays 1997an sortu zen, eta azkar eman zuen lehen pausoa euskal musika eszenan, sormen eta energia handiz. Hasierako lana rock alternatiboaren ildotik garatu zuten, melodiak eta indar kutsu berezia uztartuz eta haien estilo propioa finkatuz. Lehen diskoak publikatu ondoren, haien soinuak euskal musikaren barruan tokia egitea lortu zuen, hainbat belaunaldirekin konektatuz. 1998an Euskal Herriko Gazte Maketen Lehiaketa irabazi zuten, eta Mondo Sonoro aldizkariak euren lanak urteko onenen artean saritu zituen.
Urteetan zehar Zea Mays taldeak etengabeko bilakaera izan du, bere estiloa garatu eta egokitu du, baina beti mantenduz hizkuntza eta kulturarekiko maitasun sendoa. Bere emanaldiak indartsuak eta sentikorrak izaten jarraitzen dute, rock alternatiboaren eta melodiaren arteko oreka ezin hobean. Hori dela eta, Zea Mays gaur egun euskal musikaren erreferente nagusietako bat da, eta musikaren bitartez Euskal Herriko kultura eta hizkuntza sustatzen jarraitzen du.
Taldearentzat, euskaraz kantatzea ez zen hizkuntza hautaketa soilik izan, baizik eta nortasun eta konpromiso kulturalaren adierazpena. Zea Mays bezalako taldeek euskaraz jotzea oso garrantzitsua da, izan ere, rock generoan euskaraz aritzen diren talde ospetsu gutxi dira. Horrek aukera ematen du gure hizkuntza eta kultura musikaren bidez zabaltzeko, eta gazteekin modu naturalean konektatzeko. Euskarazko rock-ak nortasuna eta indarra ematen dio musika eszenari, eta halako taldeek bide hori jarraitzea ezinbestekoa da euskararen eta euskal musikaren etorkizunerako.
Letragintza intimoa
Zea Mays taldearen kantuak sortzeko prozesua oso pertsonala eta intimoa da, eta horrek ematen die euren abestiei benetako indarra eta egiazkotasuna. Aiora Renteria abeslariaren arabera, kontatzen ari dena hitzen bidez ezkutatzea da abestiak idazteko bere estiloa. Horrela, entzuleak kantuaren esanahia bere modura interpretatu dezake, eta uste du horrek indarra ematen diola abestiari.
Gainera, taldeak azken diskoan, Adore, Kemena, Kuraia, abestiak binaka sortu eta grabatu zituen, bakoitza bere estilo propioa islatuz. Hori dela eta, diskoa «Frankenstein disko» bat dela diote, hainbat ekoizle eta estudiotan lan eginda. Aiora Renteriaren esanetan, abesti bikote bakoitza disko bat balitz bezala landu dute, eta horrek freskotasun berezia eman dio lanari.
Hau guztia kontuan hartuta, Zea Maysen kantuak ez dira soilik musika piezak; sentimenduak, bizipenak eta sormenaren adierazpenak dira, eta horrek egiten ditu euren zuzenekoak benetako esperientzia paregabeak.
Zea Maysen disko nagusien artean Harrobian, Era, Adore, Atera eta beste hainbeste daude. Taldearen abestiek maitasuna, indartzea, emozioa eta askatasuna gaiak lantzen dituzte, beti barruko sentimendu pertsonalak eta gizartearen kezkak modu naturalean uztartuz. Esaterako, Adore bezalako kantuan sentimendu intimoak agertzen dira, eta “Atera” bezalako abestietan, aldiz, gizarteari buruzko hausnarketa eta aldarrikapenak nabarmentzen dira. Modu horretan, Zea Maysen lanak publikoarekin konexio sakona sortzen du, bai norbanakoaren esperientziekin, bai kolektiboaren bizipenekin ere.
'Elektrizitatea' kantuak 25 urte
Taldearen ibilbideko abesti esanguratsuenetako bat Elektrizitatea da, 2000. urtean argitaratua, izen bereko bigarren diskoan. Lehen bertsio horretan, abestia taldeko lau kideek sortu eta interpretatu zuten: Aiora Renteria (ahotsa), Piti Elizalde (gitarra), Asier Basauri (baxua) eta Rubén González (bateria). Abestiak askatasunaren, desiraren eta emakumeen ahalduntzearen mezua darama, eta denborarekin taldearen klasiko eta euskal rockaren ikur bilakatu da.
25. urteurrena ospatzeko, 2024an, Zea Maysek “Elektrizitatea 25” berrargitaratu zuen bertsio kolektibo batean. Ekoizpen berezi honetan 33 emakume artistaren ahotsak bildu ziren, Bilboko Orkestra Sinfonikoaren laguntzaz eta Fernando Velazquezen zuzendaritzapean. Besteak beste, parte hartu zuten: Afrika Bibang, Izaro, Olatz Salvador, Zoe Igartiburu, Mamen Rodrigo, Ane Sua, Izaro Alzaga... Bertsio honek harrera beroa izan zuen, eta entzule askorentzat aldarrikapen feminista eta elkarlanaren adierazgarri bihurtu zen.
“Elektrizitatea 25” ez da soilik abesti baten omenaldia: belaunaldi batzuetako emakumeen arteko elkartasunaren eta indarraren erakusgarri ere bada, euskaraz eta musikaren bidez egina. Bere mezua berritu eta gaurkotuaz, emakumeen presentzia eta ahotsa ozen aldarrikatzen ditu eszenan.
Zuzenekoak, indargune
Zea Maysek publikoari emandako zuzeneko kontzertuetan beti erakutsi du beti bere indarra eta eskarmentua, eta horrek bere musikaren sentikortasuna eta energia bizia modu berezian transmititzeko aukera ematen dio. Taldearen emanaldiak emozioz beterikoak izaten dira. Hurbiltasun horri esker, ikusleak parte-hartzaile aktibo bilakatzen dira, eta giro bero eta parte-hartzaile batean bilakatzen dira kontzertuak, musika eta emozioak eskutik eramanez.
Gainera, Zea Maysek hainbat jaialdi garrantzitsuetan parte hartu du, hala nola, Azkena Rock Festival, BBK Live edo Hatortxu Rock bezalakoetan, eta esperientzia horiek taldea indartu eta euren lanaren kalitatea nazioarte mailan sendotu dute. Beraiaen zuzenekoak ez dira soilik kontzertu arruntak, baizik eta musika eta kulturaren arteko topaketa, non hizkuntza, identitatea eta sentimenduak bat egiten duten.
Testuinguru horretan, San Joan jaietan Hernanin emango duten kontzertuan, aukera paregabea eskaintzen du taldearen energia zuzenean bizitzeko, festa giro bero eta parte-hartzailean. Zalantzarik gabe, emanaldi honek bertaratzen diren guztientzat momentu berezi eta ahaztezinak sortuko ditu, euskal rockaren indarra eta nortasuna islatuz.