Hernaniko ostegunetako feria erreferentea da inguruko herri askotan. Lasarte, Urnieta, Andoain, Donostia, Arano, Goizueta... txoko ezberdinetako jendea etortzen da Hernanira. Gipuzkoa osoan egun guztiko mugimendua duen azoka bakarra da eta gazte dexente biltzen dituena. Inguruko herrietan erreferentea den azoka; eta azokan bertan, erreferente: Mikel Lasa hernaniarra eta bere postua, besteak beste.
Urte guztian ezaguna da izaten duen gazta aukera zabalagatik eta sasoi bakoi tzean, garaiko produktuak izateagatik, hala nola, babarrunak, hurrak, intxaurrak, ehiza (Hernanin debekatua)... Eta bereziki, perretxikoak. Euskal Herrian gutxi izango dira bera adina perretxiku saldu dutenak. Martxoan hasi ziren euskaldunok hain preziatuak ditugun lehenengo Udaberriko Zizak ateratzen. Onttoak ere hasiak dira, eta hutsik egin gabe, biak osteguneko ferian izan ziren Lasaren postuan. Gainera, oso prezio eskuragarrian. Udaberriko Ziza, kiloa 120-180 euroan egon zen hasieran eta ostegunean jada, 30 euroan eskuratu zitekeen. Onttoa ere 28 euroan izan zen erosgai. Lasaren esanetan, «merkatuan ugaritu ahala, jaisten joango dira prezioak eta bai zizak bai onddoak 20 eurora jaitsiko dira».
Udaberriko Zizak probatzeko aukera
-Hartzerik badago?
-Bai, bai, horretarako daude! Probatu, probatu, zizak dira.
-Mmm...
Horixe guztien erantzuna eta batzuena: jarri kilo bat!
Lasaren postuan, Udaberriko Zizak probatzeko aukera izan zen ostegunean. Karlos Ezeiza sukaldariak prestatu zituen rebueltoan. Lehenengo aldia da Hernanin egiten dutela, baina beste feriatan egin izan dute; Gasteizen, esaterako. Oreretan ere, onttoak promozionatzeko askotan egiten dute. Lasak dio eragina izaten duela bezeroarengan. «Baina produktu guztiekin. Zuk jartzen baduzu gaur gazta mota bat probatzeko eta hurrengoan beste zerbait, eragina du. Jendeari aukera ematen diozu ezagutzeko zein produktu dauzkazun. Hori bai, denbora hartu behar da».
Bere postuaren arrakastaren sekretuaz galdetuta, gauza bera nabarmendu du: denbora hartzea eta lantzea. «Adibidez, batzuk feriara etorri eta saltzen hasten dira. Guk saltzen hasterako, agian 2 ordu pasatzen ditugu prestatzen. Produktuak ekartzeko ere aurretik prestatu egin behar da. Lana egin behar da, beste sekreturik ez dauka. Eta gero, jendea ahal den hoberen tratatu».
Zizek, Gasteizen arrakasta
Feriaz feria, herriz herri ibiltzen da Mikel Lasa. Batez ere, Gipuzkoan: Ordizia, Tolosa, Arrasate, Hernani... Eta udaberrian, apirila, maiatza eta ekainean, Gasteizen ere bai. Bihar, berriz, Zuazo de Cuartangon (Araba) izango dira Txekorraren eta perretxikoaren ferian.
Perretxikoei dagokienean, Gasteiz da Udaberriko Ziza gehien saltzen den plaza. 200kg saldu dituzte aste honetan, San Prudentzioren bueltan; eta Ordizian asteazkenean, Artzai Eguna medio, 100kg. «Hernanin, berriz, 10kg saltzea exitoa litzateke», dio. Jende asko biltzailea dela eta, horrek eragina izan dezakeela uste du. Dena dela, orokorrean, Hernaniko azoka mugimendu haundiko azoka dela dio, «erreferentea inguruko herrietan, eta zaindu eta bultzatu beharrekoa». Hernanin gazte dexente ibiltzen da; hala ere, bereziki horiek animatu nahi ditu Lasak, azokara erostera joateko.
Sasoiak zer diren ikasteko
Gazteei azokara joateko dei eginez, sasoiak zer diren eta garai bakoitzean zein produktu izaten den jakiteko eta ikasteko modua dela dio Lasak. «Sasoiak galtzen ari dira eta kulpa denok dugu. Lehen Sanjosetan izaten zen letxuga. Ilarra eta baba orain dira. Tomatea ere laster hasiko da. Hemendik aurrera hasiko dira barazki gehienak eta frutak. Negukoak ere badaude; baina gaur egun urte guztian dugu dena».