Donostiako Kresala dantza konpainiak bere ibilbide luze eta arrakastatsuan zehar egindako ikuskizun berezi eta zainduenetako bat estreinatuko du aste honetan Hernanin eta hori oso berezia izango da agenda kultural hernaniarrarentzat. Kresalak Hitaz orhoit obra 'delikatua' estreinatuko du ostegunean, Biteri Kultur etxean 19:30etatik aurrera.
Gatazka beliko eta sozialek eragiten dituzten basakeriaren eta zentzugabekeriaren biktima ikusezinen oroimenez sortutako obra da, eta, gainera, bizikidetzaren eta giza eskubideen aldeko katarsi positibo gisa balio nahi du.
Pieza subliminala, argia eta aztarna bere errautsetatik berpizten den arimaren babes espiritualerako mantu gisa ditu. Hitaz orhoit lana, azken finean, zentzumenen pertzepziora zuzendutako antzezpen koreografikoa da, non dantzariak bere itzala airean marrazten dakien, mugimenduaren sentsualtasunaren eta keinuaren emozioaren artean, dantza obraren benetako protagonista bakar gisa hartuz.
Fastino Aranzabalek zuzendua
Ikusezin bihurtu diren memoriez hitz egiten duen lana da, batez ere emakumeena, horiek baitira ikuskizunaren protagonistak, baina baita aurrera ateratzeko dagoen ilusioaz eta itxaropenaz ere. Hori guztia adierazten du Claudia Erentxunek, Faustino Aranzabalek zuzendu eta koreografiatu duen ikuskizun bat interpretatzen duten 30 dantzarietako batek.
XX. Mendeko 20ko eta 30eko hamarkadetan girotuta
Joan den mendeko 20ko eta 30eko hamarkadetan girotuta, pieza fisikoki haraino doa, boladan dagoen edozein gerrari buruz hitz egiteko, donbasekoa barne. «Egia da orain gerran pentsatzeak Ukrainara garamatzala, baina ikusle bakoitzak sortzen duen lekura eraman dezake. Ikusi ez zena argitara atera nahi du, eta ezkutuan dago oraindik», Kresalako dantzari gazteak azaldu duenez. «Obran ez da gerrari buruz soilik hitz egiten, atzean dagoen indarkeria guztiari buruz baizik, eskubide zibilen urraketa edo emakumeen aurkako bortxaketak barne».
Norberaren ideian sakontzeko, Aranzabalek ariketa mental bat eskatu zien dantzari guztiei entseguak hasi aurretik. «Senitartekoekin hitz egiteko esan zigun, bere iragana ezagutzeko. Bakoitzak bere gogoetak atera zituen, baina ez genituen inoiz gure artean partekatu. Testuinguruan sartzea zen kontua, baina bakoitzak sentitzen genuena irudikatzea», dio Erentxunek.
Hala ere, hasieratik, ikuskizuna gerra eta indarkeria baino zerbait gehiago izaten saiatu da, eta bizikidetzaren eta giza eskubideen aldeko ikuskizun eraldatzaile eta sendagarri bihurtu da. Hala eta guztiz ere, aurrera egiteko itxaropenaz eta ilusioaz hitz egiten du, interpreteak gizakiaren basakeria ahaztea ekarriko duen katarsi positibo gisa zerbitzatu nahi duen lanari buruz.
«Oso lan abstraktua da, narratibarik ez duena eta mezua dantzarien mugimenduen bidez egiten da»
Ideia hori guztia islatzeko, Hitaz orhoit zentzumenen pertzepziora eta, beraz, ikusle bakoitzaren sentipenetara zuzendutako irudikapen koreografiko batek osatzen du. «Oso lan abstraktua da, narratibarik ez duena. Mezua dantzarien mugimenduen bidez egiten da», adierazten du Erentxunek hainbat dantza dituen lanaren inguruan, batzuk interprete batekin edo birekin eta beste batzuk 30 dantzariekin eszenatoki gainean.
Musika, berriz, letra eta bertso adierazgarrienei buruzko ikerketa sakon baten bidez sortzen da, eta horrek sinbologien collage bat dakar. Atzean karga haundia duten soinuak dira, eta oso poetikoak, konpainiaren arabera. Horren ondorioz, Beñat Achiary, Joseba Tapia, Miren Zeberio, Iñaki Salvador eta Benito Lertxundiren piezak, Amaia Zubiria, Leire Berasaluze, Mertxe Oliden eta Angel Irigarayren ahotsak eta Joannes Leizarraga, Gaspar Gomez eta Joxe Zaparainen hitzak ere entzuten dira.
Obrak Idoia Ibarzabal dantza eta figurazio irakaslea izan du atzean eta Inma Irazustabarrena argiztapen diseinatzaile lanetan. Sarrerak lehiatilan edota kultura.hernani.eus webgunean eskuratu daitezke 8 eurotan.