BESTE urte batez, bihar ospatuko da Zikuñagako Halloween festa, arratsaldeko 18:00etatik aurrera. Edonork parte har dezake, beti ere Auzo Elkarteak jarritako baldintza bakarra errespetatzen denean: mozorrotzea. Hamargarren urtea izango da aurtengoa, eta beti bezala izuaren labirintoak girotuko duela auzoa azaldu dute Onditz Rekondo, Pathy Navais eta Arkaitz Larrañaga auzotarrek.
Nondik sortu zen halako festa antolatzeko ideia?
Arkaitz Larrañaga: Semearen ideia izan zen, 8-9 urte zituenean etxean Halloween ospatu nahi zuela esan zigun, urte hartan etxea pixka bat atondu eta pare bat susto eman genizkion haurrari. Betidanik gustatu zaio sustoak eman eta jasotzea, eta hortaz hurrengo urtean ikastolako lagunei berdina egin nahi ziela esan zigun. Gutxinaka haunditzen joan den ekimena izan da; etxeko pasiloetan sortutako zerbait, auzoko festa ia garrantzitsuenetako bat bihurtu izana guztiz sinesgaitza da, nork esango liguke guri hala festarik sortuko zenik.
Nolako bilakaera izan du labirintoak hamar urte hauetan?
A.L: Izugarri aldatu da labirintoa. Auzoan egin genuen lehenengoa, gaur egungoarekin alderatuta oso kutrea izan zen, inolako infraestrukturarik gabe sortutakoa zen, prekarioa. Mahai batzuk elkartu genituen, kartoiez estali eta argiak itzali genituen lehenengo aldi hartan. Gaur egun segurtasun pasiloak eta gelaxkak ere eraikitzen ditugu, obrako puntalekin aritzen gara lanean.
...
Hasierako urteetan auzoko umeak eta pare bat lagun elkartzen ziren, 15 bat haur edo izango ziren eta orduan Auzo Elkarteko lokal barruan egiten genuen, baina 20-25 haur elkartzen hasi zirenean labirintoa kanpoaldera ateratzea erabaki genuen, erosotasunagatik eta segurtasun kontuengatik.
Nola antolatzen duzue urteroko labirintoa?
Pathy Navais: Urte osoan zehar ideiak bilduz goaz, planoak eta zirriborroak sortzen ditugu eta aste horretan, infraestruktura aldetik lan handia izaten da, labirintoaren atzean astebeteko lan fisikoa dago: eskola osoak estali behar dira, aurretik egoten den tablaua desegin, labirinto guztia sortu eta behin festa bukatutakoan guztia desegin eta zegoen moduan utzi behar da.
Zergatik urtero mozorroaren baldintza?
P.N: Lan haundia dago atzetik, dedikazio eta egindako esfortzuareiko errespetuagatik jartzen dugun baldintza bakarra da. Labirintora sartu ahal izateko eskatzen dena mozorrotua etortzea da. Ez dugu sarrerarik kobratzen, gure festarekin bat egin nahi duenari mozorro batekin gerturatzea eskatzen diogu, besterik ez. Zorionez, jendeak baldintza hori geroz eta gehiago errespetatzen duela esan deza kegu, urtero mozorroak landuagoak direla ikusten da eta gurasoak dagoeneko badakite haurrarekin igarotzeko aitzakiak ez duela balio, labirintotik igaro nahi duenak badaki zer dagoen.
Jendea ikaratzea erraza da?
P.N: Lehenengo urtetik jendea izutzea lortu dugula esango nuke, ez baita oso zaila. Musikak ere asko girotzen du, eta berez horrelako egun batean, ilunpetan, sustoak ematea ez da batere zaila. Batzuetan gehiegi ikaratu izana ere gertatu zaigu; behin ume batek urte bat igaro zuen niregana musu bat ematera hurbiltzera ausartu gabe. Eta antolatzaileren bati ere gertatu zaio sustoak ematen aritzea baina gero labirintotik igarotzeko ausardiarik ez izatea beldurrak edo izuak jota.
Zein da urtero errepikatzen duzuen trikimailua?
A.L: Motozerra klasiko bat da, hori gabe ez dago Halloween festarik. Lanerako eta festarako erabiltzen dugu, eta urtero urtero ateratzen dugun arren, beti harrapatzen dugu norbait ezustean. Horri tokaren burniari mailuarekin gogor emanda sortzen den zarata gehitzen badiogu, beldurra edo izua barruraino sartzen da.
Antolatzaile moduan, zer da gehien gustatzen zaizuena?
Onditz Rekondo: Guztia antolatzeaz gain, egun horretako mozorroak lantzea gustatzen zaigu. Ez gara edozein mozorrorekin konformatzen, antolakuntzak denbora nahikorik uzten badigu beti saiatzen gara aurreko urteetako mozorroak hobetzen, erronka moduko bat da guretzat baina egia da labirintoaren muntaiarekin, gure mozorroak prestatzeko ez dugula nahi genukeen bezainbeste denbora.
Izugarrizko harrakasta du Zikuñagako Halloween festak, nola jasotzen duzue zuek hori?
A.L: Festaren hurrengo egunetan, argazkiak ikusten hasten garenean konturatzen gara auzora hurbiltzen den jendetzaz. Harridura aurpegiak dira urtero errepikatzen direnak gure artean, auzoan geratuko zela uste genuen eta urtetik urtera jendea geroz eta hurrunagotik etortzen dela jakin dugu. Ahoz ahokoak duen eragina izugarria da, auzoan bakarrik jartzen ditugu kartelak eta inolako publizitaterik egin gabe, Hendaiatik, Leitzatik edo Tolosatik etorri den jendea ere topatu izan dugu. Duela pare bat urte, kuriositate hutsagatik kontabilizatzeko bi gailu erosi genituen eta aurreko urtean haur eta helduen artean labirintotik 500 lagun igaro zirela dakigu. Parkerainoko ilara sortzen da urtero, eta jendea labirintora sartzeko bi orduz egoten da kanpoan zain.
Bestalde, egun honetan auzora hurbiltzen den jende asko dago nahiz eta labirintora ez sartu hortaz, auzo osoan giro ederra izaten da eta horrek Zikuñagari ere on egiten dio. Urtero auzotarrengandik eta hurbiltzen diren guztiengandik jasotzen dugun mezu orokorra zera da: hau ezin duzue utzi.
Nola kudeatzen dituzue horrenbeste lagun labirinto barruan?
A.L: Beldurrak ez dakizu pertsona bakoitzarengan nolako erreakzioa eragin dezakeen, eta hori arriskutsua ere izan daiteke. Dena den, segurtasuna bermatzea da gure helburu nagusia eta horretan fin aritzen gara.
Metro gutxitan antolatzaile asko gaude, eta elkarrekin komunikatuta gaude denbora guztian. Haurren bat ateratzea tokatu zaigu behin edo behin negarrez, baina horretarako ez dago arazorik labirintoko edozein puntutan baitago kanpora ateratzeko irteera ezkuturen bat.