«Zeraingo politika aplikatu liteke Ereñotzun; hori bai, beti, Ereñotzutik abiatuta»

«Ereñotzun indar bat ba­dago, eta gogo bat. Hori da klabea ezer egin nahi duenarentzat. Nik nere aldetik go­men­datuko nieke, lehenengo identitatea lantzeko, autoestima: zer dauka Ere­ño­­tzuk besteek ez daukatena?». Zerain­go politika beste herrietan ere aplikatu litekeela uste du Ja­koba Errekondok; bai Ereño­tzun, eta baita Her­na­nin ere. Funtsean, herriak erabaki behar du zer izan nahi duen, eta herritarrek parte hartzeko modu egokiak jarri. Hor erabakitzen dena, arduradunek bete egin behar dute.

Zerainen hala funtziona­tzen dute, Jakoba Errekondok dioenez. Errekondo paisajista da, usurbildarra, eta 16 urte daramazki Zerainen lanean, garapen teknikari moduan. Gaur hitzaldia emango du Ereño­tzun, 19:30etan: Ereño­tzuko Auzo Udala bizi berritzen, Zerain herria eredu.

Irautetik bizitzera
«Zerainek irautea lortu zuen, eta orain irautetik bizitzera pa­sa­tzen ari da», dio Errekon­dok. Zerainen bi­­zitzeko, zer be­har du ze­rain­dar batek? Haur­tzain­de­gia, eskola, ludoteka, internet, ga­sa, errepideak, ur-zi­ki­nak ko­lek­torera eramatea, garraio publikoa... Ho­riek guz­tiak lortu ditu Ze­rai­nek, eta elkarteak dauzka, mu­seoak, eta ekin­tza kulturalak egiten ditu. Baina nola lortu du herri txiki batek hori guztia?

Zer eskaini dezake Zerainek?
Zerain Dezagun Fundazioak etorkizun ekonomikoa lan­tzen du, eta hor egiten du lan Jakoba Errekondok. Zerain­ek eskaini dezakeena hartzen dute oinarri: ondare na­tu­rala, ondare kulturala, eta lehenengo sektorea. Funda­zioak 13 urte daramazki lanean, eta 34 lanpostu sortu ditu: lehenengo sektorean (artzantza, nekazaritza, sa­gar­dotegiak...), tu­rismoa (nekazal turismoak, bi­sita gidatuak, pedagogia eta didaktika...), eta zerbitzuetan.
Klabea, Errekondoren us­tez, da, enpresa txikiak izatea, eta bertakoak, ondarearekin lotuak. «Lurralde ba­tek sor­tzen duena bertan gelditzea da klabea». Bestalde, finan­tziazioa kanpotik ekartzea behar-beharrezkoa dela dio he­rri txiki batentzat, diru-laguntza bi­dez, batez ere: «herri­an diru gutxi dagoelako. Aldundia, Eusko Jaur­laritza, Espainiako Gober­nua, Europa, sektore pribatua...».

ZERAIN

Zeraingo datu batzuk
-250 biztanle
-5 Udal ordezkari
-Herri Batzarra (80 lagun inguru biltzen dira bertan)
-Kultur Etxea
-34 lanpostu berri sortu dira azken 13 urteetan (baserriko produktuak, turismoa eta zerbitzuetan)

Ekintza kulturalak
-XVI. Azoka Ekologikoa
-Endika Alustizaren omenezko XVII. bola txapelketa
-Kultur Astea
-Zaldi Lasterketa
-Arantzazura erromesaldia
-Tute eta mus txapelketak
-San Isidro eguneko herri bazkaria
-San Joan sua
-Mutiloara VII. jaitsiera
-40 urtez gorako Dantza Txapelketa
-Pilota Txapelketa

Elkarteak
-Zerain Dezagun Fundazioa
-Oa kultur elkartea
-Liztormendi elkarte gastronomikoa
-Basarte guraso elkartea
-Ganaduzaleen elkartea
-Uharka abesbatza
-Kristau Elkartea

Zerbitzu eta azpiegiturak
-Medikua egunero
-Haurreskola
-Eskola
-Garraio publikoa
-Turismo bulegoa
-Internet
-Bertako produktuen denda
-Ostatuak
-Elkarte gastronomikoa
-Kultur Etxea: Ludoteka, liburutegia
-Frontoia
-Bolatokia
-Haurrentzako parkea

Ondarea
-Larraondoko zerrategi hidraulikoa
-Aizpeako meategia,
-Monumentu Multzoa eta bertako Aizpitta Adieraztegia
-Herri museoa
-1711ko kartzela
-San Blas ermita
-Andra Mari eliza
-Jauregia
-Aizkorri-Aratz parke naturala
-Herri kaskoko monumentu multzoa
-Zabalegi eta Arrolako hilerriak
-Ostatu etxea
-Segura-Zerain galtzada
-Olabide baserria

*Iturriak: www.zerain.com eta Argia Astekaria

Zer utzi nahi diegu
ondorengoei?
«Datozen belaunaldiak ezin ditu baldintzatu guk egiten dugunak. Hori da iraunkortasuna, sostenibilidadea, eta Ze­rainen kasuan, behar-beharrezkoa. Baina zei­nek erabakitzen du hori?». Iraun­kor­tasuna hitza oso maltzur erabiltzen da Erre­kondoren us­tez, eta hori da politikoen mai­la oso kaxkarra delako. Ze­rainen, herriak erabakitzen du. Herri batzarrean 80 lagun in­guru biltzen dira, eta hor erabakitzen dira, kontsen­tsuz, erronka nagusiak. Udal ordezkarien lana da, erabaki den hori, egitea.