Zu zara Astigarragako Bake Epaile berria. Nolatan aurkeztu zinen?
Langabezian geratu nintzen urtarrilean eta aitak komentatu zidan deialdia ireki zutela, eta orduan, irakurri nuen zeintzuk ziren oinarriak eta ikusi nuenean ez zela oposaketa bat prestatu behar, erabaki nuen aurkeztea. Egia esan, ez nuen uste hartuko zidatenik; beti pentsatzen nuen izango zela norbait honen inguruan gehiago zekiena, ze nik ez nuen ezagutzen lana nolakoa zen, izan ere, nik Bioteknologiako lizentziatura ikasi nuen. Azkenean, oso galduta ikusten bazara, beti daukazu aukera beste bati uzteko.
«Jendea hasi zait esaten: ‘Amaia, zu zarela bake epailea; aze boterea!’».
Maiatzaren bukaeran hartu zenuen kargua, zer moduz ikusten duzu zure burua?
Ondo. Egia esan, hemen badaude bi idazkari eta, erregistroa irekita dagoenean, astearte eta ostegunetan, beraiek egoten dira lanaldi osoan. Beraz, beraiek azaltzen didate non firmatu behar dudan, zer esan nahi duen paper bakoitzak... beraiek azaldu dizkidate gutxi gorabehera nire lanaren nondik-norakoak.
Eta zer da zehazki azaldu dizutena?
Esan didatenez, ni naiz Astigarragako erregistroko arduraduna eta orduan, ume bat jaiotzen den bakoitzean, norbait hiltzen denean… hori sinatu egin behar da eta, adibidez, baimena eman behar da enterratzeko. Paper horiek beraiek sinatzen dituzte (idazkariek) eta nik ere sinatu behar ditut. Horrez gain, ezkontzak direla eta, banantzeak… horrelako kasuetan ere, nik sinatu beharko nituzke. Eta hauteskundeetan ere ni naiz arduraduna Astigarragako botoak kontatu eta gero, Donostiara eramateko.
Aurreko Bake Epailea ezagutzeko aukera izan
al duzu?
Bai. Kontua da nik ezagutzen nuela Goiko Itturri jatetxean lana egin zuelako berak, eta gu txikitan asko joaten ginelako. Berarekin aurkitu nintzen behin eta ni ote nintzen galdetu zidan; berak esan zidan lasai egoteko, berak dena azalduko zidala. Eta egia esan, berarekin egon nintzen egun batean Bake Epaitegian, eta ezkontzak egiteko txuleta bat eta guzti eman zidan, berak erabiltzen zuena. Gainera, bere telefono zenbakia daukat eta edozein zalantza baldin badaukat berarekin hitz egin dezaket. Esan zidan, gainera: «hauteskunde egunean etorriko naiz ni, eta lagunduko dizut». Eta nik esan nion ez zela beharrezkoa.
Ezkontzak ere egin ditzakezu, orduan?
Bai, hemen izaten dira ezkontzak, Bake Epaitegian. Jendeak ezkontzen denean, nahiago izaten du udaletxean egin edo elizan egin, baina jakin behar dute hemen ere badagoela aukera hori, eta izaten dela, orain arte behintzat, hilabetero hirugarren ostegunean.
Eta nola izaten dira ezkontzak hemen?
Berez irakurri behar dira kode zibileko artikulu batzuk, hori egin behar duzu derrigorrez. Eta gero, nahi baduzu, sartu daiteke zerbait politagoa edo luzeagoa egiteko edo eraztunak eman nahi badituzte ere, egin daiteke.
Hain juxtu aurreko Bake Epaileak pasa zidan gidoi horretan agertzen da nola egin daitekeen: eraztunak baldin badauzkate, hau esan; ez baldin badauzkate, hau ez esan; nahi badute motz-motza egin, hau da derrigorrezkoa dena; edo jende gehiago baldin badago edo beraiek bakarrik daudenerako ere gidoia pixka bat aldatu daiteke.
Epaiketa txiki batzuk ere egin daitezke, ezta?
Bai, baina komentatu didatenez, hori ez da oso normala. Agian egon daiteke zerbait, baina oraindik ez zait tokatu; orduan, ez nago gaian oso jarrita.
Azkenean, hemen asko egiten dira notifikazioak eta horrela: Astigarragan berez ez dagoenez epaitegirik, Donostiakotik ekartzen dituzte hona eta hemendik egiten dituzte notifikazioak. Baina hortaz idazkariak arduratzen dira, beraiek dira hemengo funtzionarioak eta kontrolatzen dute pila bat.
Bukatzeko, ze espero duzu lau urte hauetarako?
Ez dakit, egia esan, katxondeo nahikoa izan da herrian hau ere. Ni pixka bat saltsera naiz eta jendea hasi zait esaten: «Amaia, zu zarela bake epailea; aze boterea!».
Ez dakit kontu txiki askotaz enteratuko naizen, baina erregistroaren arduraduna izanda, jakingo dut nor jaiotzen den, etab. Baina ez dut uste gainontzekoen kontuak nik konponduko ditudanik. Uste dut nire aportazioa gehiago izango dela erregistroaren inguruan, baina ez horrelako konfliktoetan; agian agertuko dira, baina ez dut uste.